Nie wystarczy

Nie wystarczy
29.04.2019
29.04.2019
Szanowni Państwo,
czy poprawne jest sformułowanie: Nie wystarczy mieć marzeń? Tę frazę zobaczyłam na reklamach jednego z banków. Czasownik mieć łączy się z biernikiem, a więc powinno to brzmieć: Nie wystarczy mieć marzenia.

Z wyrazami szacunku,
Magdalena Mądrzak
Szanowna Pani,
mamy tu do czynienia z negacją pośrednią – czasownik mieć (rządzący biernikiem) jest podrzędny wobec zaprzeczonego czasownika wystarczy (nie wystarczy). Podobne konstrukcje występują w zdaniach:
Nie szkoda ci marnować czas? / Nie szkoda ci marnować czasu?,
Nie pozwól mu przejąć kontrolę / Nie pozwól mu przejąć kontroli (to było omawiane w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nie-pozwol-mu-przejac-kontroli;18355.html).


W takich konstrukcjach możliwe są obie formy dopełnienia – biernikowa i dopełniaczowa. Za pierwszą przemawia to, że czasownik łączący się bezpośrednio z rzeczownikiem wymaga biernika (przejąć kontrolę, marnować czas, mieć marzenia). Za drugą – to, że zasada zmiany rekcji na dopełniaczową obowiązuje nawet przy zaprzeczeniu pośrednim (Nie lubię czytać książek, choć: Lubię czytać książki).
Nasze odczucia co do każdej z takich konstrukcji mogą być różne. Przyznam, że o ile akceptuję dopełniacz w zdaniu Nie pozwól mu przejąć kontroli, to już wolałabym powiedzieć Nie szkoda ci marnować czas? i – to na pewno – Nie wystarczy mieć marzenia (podobnie jak powiedziałabym Nie wystarczy kupić dwie książki, żeby zdać egzamin, a nie: Nie wystarczy kupić dwóch książek, żeby zdać egzamin).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego