O nazwisku McCrae raz jeszcze

O nazwisku McCrae raz jeszcze
26.06.2017
26.06.2017
Po lekturze porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Odmiana-nazwiska-McCrae;17847.html nadal nie wiem, jak należy zapisywać odmianę tego nazwiska. Poprzedzanie go za każdym razem imieniem, tytułem etc. może być sztuczne i niewygodne. Skoro nie ma w WSO zasady odnoszącej się bezpośrednio do takiej sytuacji, to czy najbliższa ogólnym zasadom nie jest właśnie odmiana: McCrae’a, McCrae’owi itd.? Najbardziej kłopotliwy jest miejscownik. Ciężko zastosować zasadę [245], chyba więc McCrae’u?
Przyznam, że udzieliłem odpowiedzi na zasadnicze pytanie w poprzedniej poradzie, choć – celowo – uczyniłem to nie wprost. Poprawny zapis odmiany, którego nie umieściłem w pierwszej poradzie, zapewne wielu zdziwi, a dla innych będzie nie do zaakceptowania. Ale po kolei…
Rzeczywiście reguła [245/66.3] zawarta w WSO nie ma tu zastosowania. Nazwiska angielskie otrzymują końcówki polskie po apostrofie wówczas, gdy są zakończone tzw. -e niemym (np. Moore, Moore’a, Moore’owi, z Moore’em) lub -y po spółgłosce, przy czym w tym drugim wypadku apostrof stawiamy tylko w dopełniaczu, celowniku i bierniku (np. Murphy, Murphy’ego, Murphy’emu, ale: z Murphym, o Murphym). Nazwisko McCrae [wym. makrej], podobnie jak jego wariant ortograficzny McCray, nie spełnia tych warunków. Długiej samogłosce /eɪ/ odpowiada grafem ae (w wariancie pisowniowym ay). Nie ma głosek niewymawianych i nie ma -y po spółgłosce. Dlatego też należy zastosować regułę ogólną [243/66.1], według której nazwiska angielskie zakończone w wymowie na głoskę wymawianą otrzymują polskie końcówki gramatyczne bez apostrofu. Oznacza to, że nazwisko McCrae otrzyma zapis odmiany taki sam jak jego wariant ortograficzny McCray, tzn. bez apostrofu, por. D.B. McCraea / McCraya, C. McCraeowi / McCrayowi, N. McCraeem / McCrayem, Ms. McCraeu / McCrayu. Być może tego rodzaju zbitki liter oznaczających samogłoski nie są zgodne z polskimi regułami grafotaktycznymi, lecz mamy w końcu do czynienia z nazwą obcą. Co więcej, zapis odmiany bez użycia apostrofów można spotkać w polskich publikacjach naukowych, por.

Jedną z wielu teorii cech osobowości jest opracowany przez Paula Costę i Roberta McCraea pięcioczynnikowy model osobowości (w skrócie PMO), zwany również „wielką piątką” (ang. Big Five).
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego