Przysłowiowy

Przysłowiowy

24.04.2017
24.04.2017

Szanowni Państwo,

zgodnie z definicją słowa przysłowiowy (https://sjp.pwn.pl/sjp/przys%C5%82owiowy;2512575) jest to albo coś dotyczącego przysłowia, albo powszechnie znanego. Czy zatem można by użyć tego słowa np. w wyrażeniu przysłowiowy Robert Lewandowski? Wiem, że jest coś na rzeczy w kwestii tego, że niekoniecznie musi ono być związane z przysłowiem (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-przyslowiowy-jest-przyslowiowy;15737.html), ale czy powinienem się tu kierować drugim jego znaczeniem?

Słowo przysłowiowy jest używane w wielu sytuacjach – nie tylko w tych, które zostały wskazane w przywołanym słowniku. Udało mi się wyodrębnić osiem typów użyć tego wyrazu (opisałam to w artykule pt. Osiem razy o przysłowiowym, opublikowanym w 2 nrze Poradnika Językowego z 2015 roku). Nie znam szerszego kontekstu wyrażenia przysłowiowy Robert Lewandowski, nie wiem, do czego ma się ono odnosić. Można jednak sądzić, że imię i nazwisko polskiego piłkarza jest tu symbolem osoby mającej jakieś cechy. Takiemu typowi użycia przymiotnika przysłowiowy odpowiada opis: ‘słowo przysłowiowy łączymy z nazwą jakieś osoby, którą uważamy za typowego reprezentanta jakiejś cechy, po to by wskazać, że ktoś inny, o kim mowa w zdaniu, ma tę właśnie cechę’.

Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego