Złoty Glob, czyli o różnicy między fleksją a składnią
11.12.2019
11.12.2019
Oglądałem recenzję filmu, w której autor mówi o przyznaniu Złotego Globa. Coś mi nie zagrało i postanowiłem poszukać opinii mądrzejszych. Trafiłem na poradę (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Zloty-Glob;18059.html), w którym zwraca Pani uwagę, iż być może poprawniej będzie użyć formy otrzymał Złoty Glob, ale dopuszcza Pani również końcówkę -a. Natomiast nie wspomina Pani o wersji z -u. Szukam i kombinuję, ale nie widzę opcji odmiany kogo? czego? globa. Zawsze globu. Byłbym niezmiernie wdzięczny, gdyby napisała mi Pani gdzie popełniam błąd.Szanowny Panie,
w zdaniu Otrzymał Złoty Glob / Złotego Globa wyrażenie złoty glob występuje nie w dopełniaczu, lecz w bierniku (otrzymać – kogo? co?). Biernik rzeczowników męskich nieżywotnych zasadniczo nie ma końcówki (mam stół, widziałam ładny samochód, napisał list), jednak niektóre rzeczowniki przybierają tu końcówkę -a (wysłała – kogo? co? – SMS-a, kupił – kogo? co? – laptopa; zapalił – kogo? co? – papierosa; wydał – kogo? co? – dolara). Dodam, że część wskazanych rzeczowników tworzy też biernik bezkońcówkowy – formy te są staranniejsze niż te z końcówką -a (wysłała SMS, kupił laptop). Tak więc w zdaniu z czasownikiem otrzymać nie może pojawić się forma dopełniacza, a zatem nie powiemy Otrzymał Złotego Globu. Forma globu (dopełniacz) pojawi się przy wyrazie lub konstrukcji o rekcji dopełniaczowej, np. Nie otrzymał Złotego Globu, Otrzymanie Złotego Globu było jego wielkim sukcesem.
w zdaniu Otrzymał Złoty Glob / Złotego Globa wyrażenie złoty glob występuje nie w dopełniaczu, lecz w bierniku (otrzymać – kogo? co?). Biernik rzeczowników męskich nieżywotnych zasadniczo nie ma końcówki (mam stół, widziałam ładny samochód, napisał list), jednak niektóre rzeczowniki przybierają tu końcówkę -a (wysłała – kogo? co? – SMS-a, kupił – kogo? co? – laptopa; zapalił – kogo? co? – papierosa; wydał – kogo? co? – dolara). Dodam, że część wskazanych rzeczowników tworzy też biernik bezkońcówkowy – formy te są staranniejsze niż te z końcówką -a (wysłała SMS, kupił laptop). Tak więc w zdaniu z czasownikiem otrzymać nie może pojawić się forma dopełniacza, a zatem nie powiemy Otrzymał Złotego Globu. Forma globu (dopełniacz) pojawi się przy wyrazie lub konstrukcji o rekcji dopełniaczowej, np. Nie otrzymał Złotego Globu, Otrzymanie Złotego Globu było jego wielkim sukcesem.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski