To ciekawe
Zebraliśmy tu różne ciekawostki językowe z niemal wszystkich dziedzin języka. W tym miejscu dowiesz się czegoś, co Cię z pewnością zainteresuje.
To ciekawe
-
CZŁOWIEKGodne uwagi jest – choć niekoniecznie godne pochwały – że w odniesieniu do konkretnej osoby słowo człowiek oznacza dorosłego mężczyznę, por. przykład z jednego z polskich słowników: „Przy stoliku w głębi siedział stary człowiek”.
-
CZTERYZwiązki frazeologiczne zawierające liczebnik pokazują, które liczby są dla nas ważne – tak ważne, że utrwaliły się w obiegowych zwrotach.
-
Czuć bluesaCzyli: wiedzieć, o co chodzi; wyczuwać sprawę, atmosferę. Blues klasyczny to specyficzny gatunek pieśni niewolników murzyńskich, z pytaniami i odpowiedziami, z charakterystycznymi „nutami bluesowymi”.
-
Czuć do kogoś miętęCzyli: mieć skłonność, pociąg do kogoś na tle erotycznym. Czucie wiąże się z uczuciami, naszym emocjonalnym stosunkiem do kogoś lub czegoś, ale także z konkretnym zmysłem powonienia, który raczej prowadzi wrażenie od czegoś do nas.
-
Czuć pismo nosemCzyli: przewidywać niebezpieczeństwo, czyjeś złe zamiary. Ktoś, kto czuje, co się święci (ten święty czasownik też zwiastuje coś niedobrego), może tego uniknąć.
-
CZYCzy obliguje do wyboru – od pytań typu „X czy nie X?” trudno się wykręcić, są one jak test, w którym należy zakreślić dokładnie jedną kratkę.
-
Czyste kontoCzyli: brak obciążeń, zobowiązań, przewin. W banku czyste, wyczyszczone konto nie jest przedmiotem tęsknot. Dobrze jest coś na koncie mieć. Inaczej w metaforze życiowej: tu jedynie dobre konto to konto czyste.
-
Czytać między wierszamiCzyli: odbierać informacje ukryte, nie podane wprost. W wierszach, linijkach tekstu, zawarty jest komunikat, który każdy umiejący czytać potrafi przeczytać, a umiejący posługiwać się rozumem – zrozumieć.
-
ĆMADopełniacz liczby mnogiej od rzeczownika ćma może wprawić w zakłopotanie, ale w zasadzie nie powinien dziwić.
-
D...Wielokropek może oznaczać urwanie słowa, mające różne przyczyny.
-
Dać komuś arbuzaCzyli: odmówić ręki konkurentowi do niej. Można dawać też czerninę, inaczej czarną polewkę, można dawać kosza. Ważne, by się dawało właśnie kosza i arbuza, a nie kosz czy arbuz.
-
DALEKOWZROCZNOŚĆDalekowzroczność w jednym znaczeniu słowniki definiują jako wadę wzroku, w innym – jako zdolność przewidywania, a więc cechę w zasadzie pozytywną.
-
DARWINIZMDarwinizm – teoria ewolucji stworzona przez Darwina – zainspirował językoznawców.
-
Dawać czemuś wyrazCzyli: okazywać swój stan wewnętrzny – przekonania, emocje, wrażenia. Dajemy wyraz, wyrażając coś, nie tylko wyrazami.
-
DEBATA to dyskusja, obrady, publiczne omawianie problemów. W debacie, nawet parlamentarnej, często nie brak słów ostrych — to cecha gorących dyskusji.
-
DECHDech, w dopełniaczu tchu – to przykład tzw. supletywizmu, czyli odmiany wyrazu opartej na różnych, nieregularnie zróżnicowanych tematach fleksyjnych.
-
DEFLACJA to przeciwieństwo inflacji. Inflacja, z którą jesteśmy bardziej oswojeni, to nadmiar pieniędzy na rynku — w stosunku do towarów.
-
DEKAAby poprawnie używać słowa deka (nie deko!), można brać przykład z kaczki dziwaczki, tytułowej bohaterki wiersza J. Brzechwy: „Tuż obok była apteka: Poproszę mleka pięć deka”.
- DEKOLT
-
DELTOIDDefinicja deltoidu – taka sama tu jak w wielu innych słownikach – jest bez zarzutu, ale trzeba chwili, aby zrozumieć, jak taka figura wygląda.
