To ciekawe
Zebraliśmy tu różne ciekawostki językowe z niemal wszystkich dziedzin języka. W tym miejscu dowiesz się czegoś, co Cię z pewnością zainteresuje.
To ciekawe
-
Gołym okiemCzyli: od razu, bez skomplikowanych badań. Możemy coś widzieć dzięki teleskopowi, mikroskopowi, lupie czy okularom – to, co wyraźne, duże, blisko nas, jest widoczne gołym, nieuzbrojonym okiem.
-
Gorączka złotaCzyli: pogoń za bogactwem. Kiedy bardzo czegoś chcemy, ogarnia nas stan niemal chorobowy; zresztą kiedy się czegoś obawiamy, też (stąd Reisefieber). W Klondike, stolicy Alaski, wszyscy byli opanowani przez epidemię poszukiwania złotodajnych terenów, nawet bezradni poczciwcy jak ten grany przez Chaplina w filmie pod tym tytułem. Dziś ta gorączka jest mniej widoczna, a poszukiwacze zysków raczej widziani są jako zimni kalkulatorzy.Jerzy Bralczyk
-
Gorzka prawdaCzyli: nieprzyjemne fakty, smutna rzeczywistość. Prawda to piękna rzecz, to najwyższa wartość, za prawdę ludzie ginęli.
-
Gra niewarta świeczkiCzyli: sprawa nieopłacalna, niewarta starań. Częściej chyba spotykana jest taka gra niż jej przeciwieństwo, czyli gra warta świeczki. Bo istotnie: czy wartość świeczki stanowi o rzeczywistej wartości gry?
-
GREJPFRUTGrejpfrut to spolszczona forma angielskiego grapefruit, dosłownie ‛owoc winogron’. Źródłem nazwy angielskiej jest prawdopodobnie to, że grejpfruty rosną w skupiskach, które mogą przywodzić na myśl kiście winogron.
-
GROSZGrosz to słowo pochodzenia czeskiego, w którym pojawiło się jako adaptacja łacińskiej nazwy grossus ‛gruby’, sugerującej, że idzie tu o monetę dużej wartości, o dużej zawartości srebra.
-
GRÓBGrób pochodzi od słowa prasłowiańskiego, które powstało od czasownika grebti ‛grzebać, rozgarniać wierzchnią warstwę ziemi’, a także ‛drapać, skrobać’.
-
Gruba kreskaCzyli: odcinanie się od przeszłości. Pierwszy demokratyczny premier grubą linią chciał odkreślić przeszłość, zrywając z nią, pokazując możliwość rozpoczęcia wszystkiego od nowa, na własny rachunek.
-
GRUDZIEŃGrudzień to etymologicznie ‛okres, gdy ziemia jest pokryta grudami’, oczywiście na skutek mrozu.
-
Gruszki na wierzbieCzyli: coś bardzo pożądanego, ale niemożliwego do uzyskania. Takie gruszki najczęściej się obiecuje, a właściwie tak się określa obietnice nie do spełnienia.
-
IGNORANCJA to nieświadomość lub nieuctwo. Ignorant to nieuk. Mówimy tak o kimś, kto mimo niewiedzy zabiera głos.
-
IMPONDERABILIA to rzeczy i sprawy trudne do uchwycenia, nie dające się obliczyć ani zmierzyć — ale wywierające wpływ na nas i nasze działania.
-
INFRASTRUKTURA umożliwia życie: to urządzenia i instytucje zapewniające usługi, komunikację, transport, zdrowie, oświatę.
-
Iskra bożaCzyli: talent. A właściwie coś więcej, coś, co ożywia, inspiruje i swojego posiadacza, i otoczenie. Iskra to metafora inicjacji działania, z iskry powstaje płomień (stąd nazwa rewolucyjnej gazety bolszewików).
-
Jajko KolumbaCzyli: pozornie trudna, w istocie łatwa sprawa; proste rozwiązanie trudnego zadania. Łatwo czasem poradzić sobie z problemem, uciekając się do metod mniej konwencjonalnych.
-
Kamień z serca Czyli: ulga; reakcja na pozbycie się ciężkiego kłopotu. Kiedy spadnie kamień z serca, czy to sami go zrzuciliśmy, czy też ktoś nam go zdjął, czujemy się lekko.
-
Kawał z brodąCzyli: stary, znany wszystkim żart, dowcip. Dowcip, jeśli ma być dobry, powinien być świeży, nawet zaskakujący.
-
KOHERENCJA to tyle co spójność, łączność. W fizyce i w filozofii ten wyraz ma znaczenie precyzyjne, a my możemy go używać wtedy, gdy postrzegamy, że coś trzyma się kupy, jest dobrze połączone: np. jakiś wywód czy postępowanie. Częściej postrzegamy niekoherencję (niespójność) i możemy erudycyjnie ją zarzucać innym.Jerzy Bralczyk
-
Koniec końcówCzyli: ostatecznie. Wiele się wydarzyło, sprawa miała już wiele mniemanych zakończeń, ale ten jest ostateczny. To koniec wszystkich końców związanych
-
Kopnąć w kalendarzCzyli: umrzeć. Śmierć możemy zjednywać uszanowaniem, mówiąc o łonie Abrahama i przeniesieniu się do wieczności. Można pokazywać jej naturalność, jak Rzymianie, mówiący o przyłączeniu się do większości.
