To ciekawe

To ciekawe
Zebraliśmy tu różne ciekawostki językowe z niemal wszystkich dziedzin języka. W tym miejscu dowiesz się czegoś, co Cię z pewnością zainteresuje.
 
  • CEDZIĆ
    Cedzić słowa, cedzić przez zęby itp. to przykłady licznych metafor dotyczących czynności mówienia, por. gęgać, grzmieć, drzeć gębę, mydlić oczy, piać z zachwytu, pleść trzy po trzy, rzucać słowa na wiatr, strzępić język i wiele innych.
  • CEL
    Od słowa cel pochodzi przymiotnik celowy, od niego celowość, a od
  • CERBER
    Cerber – pierwotnie trzygłowy pies, który strzegł bram Hadesu, przenośnie zaś srogi i czujny dozorca, czyli strażnik – ilustruje proces tzw. apelatywizacji w języku, czyli przekształcenia nazwy własnej w nazwę pospolitą (od łac. appelativum ‛rzeczownik pospolity’).
  • CĘTKA
    Cętka to ortograficzna pułapka: brzmieniowe podobieństwo do wyrazów cent, procent, centymetr itp. podpowiada błędną pisownię przez en.
  • CHAŁTURA
    Chałtury nie ma w pierwszym tomie Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego (1958 r.), uwzględniono ją dopiero w późniejszym o 11 lat suplemencie.
  • CHARYZMA
    to nadzwyczajny dar, pozwalający na zjednywanie sobie ludzi, tworzący możliwość kierowania nimi.
  • CHATEŃKA
    Chateńka, chatka, chatynka – trzy zdrobnienia od jednego rzeczownika to wcale nie jest liczba rekordowa.
  • CHIŃCZYK
    Gra planszowa znana w Polsce pod nazwą chińczyk wcale nie pochodzi z Chin.
  • CHLEB
    Chleb – jedno z ważniejszych słów, a zarazem nazwa jednej z potrzebniejszych nam rzeczy. Etymologowie spierają się o jej pochodzenie.
  • CHŁOP
    W języku prasłowiańskim chłop – wówczas w formie cholpъ – oznaczał poddanego lub niewolnika.
  • Chłopiec do bicia
    Czyli: ktoś, na kogo można zwalić winę, a on nie zaprotestuje; taki ofiarny kozioł. W XVII wieku na angielskim dworze królewskim był to specjalny urząd – taki chłopiec był bity zamiast królewicza, gdy ten zawinił.
  • CHOĆ
    „Choć ubogo, ale chędogo” – mówi przysłowie, dobrze
  • Choroba dyplomatyczna
    Czyli: udawana – po to, żeby czegoś nie musieć zrobić. Dyplomatom przypisuje się przebiegłą wykrętność, umiejętność unikania odpowiedzialności za słowa i czyny. Co ważniejsze,
  • Chować głowę w piasek
    Czyli: udawać, że nie ma tego, co jest kłopotliwe, groźne lub przykre, uciekać przed odpowiedzialnością. Ten osobliwie malowniczy rzekomy strusi zwyczaj jest trudny do wyobrażenia z jednej a do
  • CHROBRY
    Wśród archaizmów chrobry to słowo, które przeciętny Polak kojarzy chyba tylko z
  • CHRZEST
    Chrzest to jedno z tych słów, o które polszczyzna wzbogaciła się wraz z przyjęciem chrztu, czyli chrześcijaństwa. Zapożyczyła je z
  • Chwycić byka za rogi
    Czyli: wziąć się do rzeczy od razu, też: zacząć od najtrudniejszej części zadania. Starożytny wódz Demetrios mówił Filipowi Macedońskiemu, że tylko łapiąc byka za oba rogi, można go ujarzmić.
  • Cicha woda
    Czyli: ktoś skromny i spokojny, kto potrafi wykazać się nieoczekiwanymi cechami. To właściwie komplement, wskazujący na
  • CICHO
    Cicho to słowo, które ilustruje samo siebie: łatwo się o tym przekonać, jeśli się je wypowie tak, jak należy, tzn. cicho.
  • CIEKAWY
    Słowo ciekawy pochodzi od dawnego czasownika ciekać o znaczeniu ‛biegać’. Ciekawy był ten, kto dużo biegał – po to, aby się czegoś dowiedzieć.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego