Dzień dobry!
Interesuje mnie pewne zagadnienie. Kiedy pisałam pracę licencjacką, moja pani promotor powiedziała, że zamiast pisać XX-wieczny (XIX-wieczny, XVIII-wieczny itd.), powinnam pisać: 20-wieczny, 19-wieczny itd., ewentualnie: dwudziestowieczny, dziewiętnastowieczny itd. Proszę o rozstrzygnięcie tego problemu.

Szanowni Państwo,

mam kilka pytań w związku z liczebnikami. Czy ‘dotyczący XXI wieku’ to dwudziestopierwszowieczny? Stukąt, studwukąt, trzystukąt, pięciusetkąt, siedmiusetkąt – czy tak powinny wyglądać nazwy wielokątów o podanych liczbach wierzchołków? Czy liczebnik porządkowy od 150 000 utworzymy i zapiszemy jako stopięćdziesięciotysięczny?

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

"Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
J.B.

Dlaczego nieopodal (pisane też nie opodal) znaczy to samo co, znacznie rzadsze, opodal? Czy było tak zawsze?

Ukłony dla prof. Krystyny Długosz-Kurczabowej.

Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o tekst kolędy Północ już była. W trzecim wersie pojawia się sformułowanie którą zoczywszy i zobaczywszy (…). Jeśli dobrze rozumiem, to oba słowa znaczą dokładnie to samo, prawda? Czy środek stylistyczny polegający na zestawieniu słów o takim samym znaczeniu ma jakąś szczególną nazwę?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik