przebiegłość
  • delikatny rozum

    14.12.2022
    14.12.2022

    W przekładzie „Przygód dobrego wojaka Szwejka” autorstwa P. Hulki-Laskowskiego słowa „Elsalébn, vojáci hloupí a tvůj Náthan moc chytrý”, przetłumaczono jako „Elsaleben, żołnierze głupie chamy, ale twój Natan ma delikatny rozum”. Nowe tłumaczenie A. Kroha ma w tym miejscu „Elsalebn, żołnierze głupi, a twój Natan bardzo sprytny”. Kroh przetłumaczył ten fragment w sposób chyba dosłowny. Czy istnieje lub istniał w języku polskim frazeologizm „delikatny rozum” na określenie sprytu lub przebiegłości?

  • Chytry
    8.10.2016
    8.10.2016
    Szanowni Państwo,
    ciekawi mnie, skąd homonimiczność słowa chytry. W jaki sposób etymologicznie rodziły się oba znaczenia? Które było pierwsze? Można by pomyśleć, że osoba chytra, czyli ‘skąpa’, wykazywała się przebiegłością i pomysłowością, aby chronić przed innymi przedmiot swojego skąpstwa, a więc okazywała się chytra. Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
  • ludek

    15.02.2023
    15.02.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące słowa ludek. Jeżeli dobrze rozumiem, jest to zdrobnienie od słowa lud, ale jeśli tak, to czegoś tu nie rozumiem. Lud, jak wiadomo, oznacza zbiorowość, na przykład mieszkańców danego kraju. Więc idąc drogą logiki zdrobnienie ludek powinno znaczyć „mały lud”, czyli jakąś niewielką zbiorowość. Skoro tak, to czemu słowa ludek używa się w znaczeniu pojedynczego człowieka, na przykład gdy mówimy o kimś „mały ludek”, albo jak mamy słowo krasnoludek.

    Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego