obróbka
  • bursztynnik i bursztyniarz
    1.03.2002
    1.03.2002
    Obok wyrazu bursztyniarz pojawia się coraz częściej wyraz bursztynnik oznaczający specjalistę wyrabiającego ozdoby z bursztynu. Istnieje nawet Związek Bursztynników, a nie bursztyniarzy. Słowniki notują jedynie bursztyniarza oznaczającego poszukiwacza i zbieracza bursztynu, a jednocześnie specjalistę od obróbki bursztynu. Czy nie należałoby dopuścić bursztynnika na słownikowe łamy? Bursztynnik (tak jak złotnik) bardziej kojarzy się z obróbką niż bursztyniarz, oznaczający osobę wydobywającą bursztyn (w wiadomościach prasowych występującą często w znaczeniu pejoratywnym jako osoba wydobywająca bursztyn nielegalnie).
  • Hindusi i Indianie
    1.12.2013
    1.12.2013
    Przeglądając właśnie słownik angielsko-polski PWN-Oxford, zauważyłem, że mieszkańcy Indii są wciąż wymieniani jako Hindusi, a autochtoniczni Amerykanie widnieją jako Indianie. Czy te nazwy nie powinny być poprawione już dawno temu? Hindus powinien być osobą wyznającą hinduizm, niezależnie od rasy, a Indianinem powinniśmy nazywać człowieka z Indii, z oczywistych powodów. Czy prócz przyzwyczajenia są jakieś powody, by nie wprowadzać takich zmian?
  • Kopiować uszy
    24.05.2019
    24.05.2019
    Dzień dobry, interesuje mnie etymologia słowa kopiować w kontekście kopiowania uszu i ogonów u psów. Nie znalazłem żadnego źródła na ten temat, jedynie jedna z definicji kopiowania to ‘w obróbce skrawaniem: wykonywać przedmioty o kształcie wzornika’, czy to jest właśnie pochodzenie tego zwrotu?
  • nazwy firm
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące przypadków zależnych nazw własnych „wielokrotnie złożonych”, takich jak Polski Koncern Naftowy Orlen czy Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku. Jeśli chodzi o tę pierwszą nazwę, to odmieniany jest tylko pierwszy człon (np. w Polskim Koncernie Naftowym Orlen). Czy wobec tego w przypadku drugiej nazwy powinniśmy zastosować tę samą zasadę (np. w Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku) czy może jednak odmieniać wszystkie wyrazy? Czy jest jakaś ogólna zasada dotycząca tego typu nazw, czy każdy z przypadków powinien być rozpatrywany osobno?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • nefryt, jadeit
    23.12.2015
    23.12.2015
    Dlaczego nazwa ważnego w chińskiej mitologii kamienia 玉 w innych językach tłumaczona jest jako jadeit, a w polskim jako nefryt (por. Nefrytowy Cesarz)? To dwa różne minerały. Czy mając na uwadze polską tradycję nazewniczą można tłumaczyć angielski tytuł gry Jade Empire (inspirowanej chińskimi legendami) jako Nefrytowe Cesarstwo czy też musi być ono jadeitowe? Czy drugi człon można zapisać wielką literą, skoro chodzi o nazwę krainy (jak np. Państwo Środka)?
    Pozdrawiam
    Dariusz
  • piekarnik parowy
    21.05.2010
    21.05.2010
    Czy istnieje coś takiego jak piekarnik parowy – czyli czy w języku polskim proces pieczenia (obróbki cieplnej) obejmuje również ogrzewanie parą?
  • Skąd pochodzi wyraz kartacz ‘szczotka do czesania brody’?
    4.09.2018
    4.09.2018
    Czy wiadomo, skąd się wzięła nazwa kartacz używana jako określenie szczotki do czesania brody?
  • Sorterownia a sortownia 

    28.01.2023
    7.03.2021

    Ostatnio przeczytałam informację, że powstaną nowe sorterownie odpadów – czyli miejsca, gdzie każdy dostarczający odpady będzie je sam sortował. Słowo sorterownie wygląda mi tutaj trochę dziwnie. Czy nie powinno być sortownie? Przecież odpady będą tam sortowane. A może jednak słowo sorterownie jest poprawne jako pochodzące od słowa sorter – czyli ten, który sortuje odpady?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego