przenośnie
  • przenośnie mowy potocznej
    26.09.2006
    26.09.2006
    Jakie są przenośnie mowy potocznej?
  • pisownia wyrazów użytych przenośnie
    2.04.2012
    2.04.2012
    Witam,
    w tekście, który poprawiam, znalazłam zdanie: „Nie chcę potykać się ciągle o pieluchę, która cię podrywała”. Wyraz pielucha odnosi się tu do konkretnej osoby – młodej kobiety, o której już wcześniej była mowa. Jak mam ten wyraz pisać: dużą czy małą literą, w cudzysłowie, a może kursywą?
    Magdalena Godlewska
  • cudzysłów w wyrazach użytych przenośnie
    22.02.2002
    22.02.2002
    Czy uzasadnione jest zapisanie w cudzysłowie wyrazu mors oznaczającego człowieka kąpiącego się zimą w morzu?
  • Idiom, metafora, przenośnia

    12.03.2023
    12.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy jest różnica pomiędzy idiom, metafora, przenośnia, czy są to synonimy?

    Pozdrawiam

  • Naturalna metaforyczność języka

    21.12.2023
    21.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

    Przykładowo:

    Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

    Spółka wręcza pismo...

    Urząd może zebrać informacje...

    Firma myśli, iż...


    Pozdrawiam

    Tomasz P.

  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Szkarłat

    17.06.2021
    17.06.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o źródłosłów oraz rozwój semantyczny słowa  szkarłat.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Śmieci czy śmiecie? – Nic o tym nie wiem!
    18.06.2003
    18.06.2003
    Szanowny Panie Profesorze!
    Jesteśmy uczniami liceum i dobrze znamy Pana program. Nurtują nas pewne wątpliwości… Otóż, czy powinniśmy mówić śmieci czy śmiecie i kiedy można mówić w dany sposób. Drugie pytanie dotyczy pewnego niuansu językowego – czy powiedzieć nie wiem nic czy nie wiem niczego. Wydaje się nam, że druga możliwość jest poprawna. Nie mamy pewności.
    P.S. Mamy nadzieję, iż znajdzie Pan trochę czasu na poświęcenie uwagi i odpisanie nam. Serdecznie pozdrawiamy. Życzymy zdrowia.
    Z wyrazami szacunku,
    Dominika i Michał.
  • Tzw. ciepły guzik

    15.04.2024
    15.04.2024

    Szanowni Państwo!

    Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy

  • Aktywny głos i działające sumienie

    22.12.2021
    22.12.2021

    Szanowni Państwo!

    Wyczytałem w pewnym poradniku, że pewna grupa ludzi „jest aktywnym głosem i skutecznie działającym zbiorowym sumieniem całej naszej społeczności”. Chciałbym prosić o wyjaśnienie, co to jest „aktywny głos” i czym różni się od innych głosów oraz czym jest „skutecznie działające zbiorowe sumienie”. Nie rozumiem tych określeń, a według mnie, to jakaś nowomowa zbudowana z pojęć, które ładnie brzmią, ale nie zawierają żadnej sensownej treści.


    Z poważaniem - Dociekliwy

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego