-
Zszyć czy zeszyć 1.03.20191.03.2019Szanowni Państwo,
zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie, która z form dzisiaj jest bardziej poprawna: zszyć czy zeszyć. Poszukując informacji w tej kwestii gdzieś znalazłam, że jedna i druga forma jest poprawna, koleżanka polonistka twierdzi, że tylko forma zszyć.
Z góry bardzo dziękuję za pomoc.
Z poważaniem
Anna S.
-
dom2.12.20022.12.2002U mojego dziecka uczącego się w I klasie zobaczyłem w zeszycie zdanie: „Na domu stoi antena”. Czy nie powinno być: „Na domie stoi antena”?
-
aspekt czasowników14.10.200214.10.2002Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję.
-
Dotyczy… w pismach urzędowych30.05.201230.05.2012Dzień dobry.
Często w pismach urzędowych umieszczany jest nagłówek brzmiący mniej więcej tak:
Dotyczy: budowy nowej drogi przy ulicy Kazimierza
albo
Dotyczy: pisma Rady Nadzorczej nr 2
Czy postawienie dwukropka po słowie dotyczy jest prawidłowe? Przyznam, że moim zdaniem wygląda to dość dziwnie. -
Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze29.06.201229.06.2012W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
-
iść na harendę20.11.200620.11.2006Dzień dobry!
Interesuje mnie taki problem: w Wielkopolsce (nie wiem, czy to regionalizm) używa się zwrotu iść na harendę w sensie np. 'iść na pole sąsiada, aby ukraść mu cebulę'. Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego zwrotu (słowa). Proszę o odpowiedź.
Z poważaniem
Rafał Kostka
-
kondycja Kościoła1.09.20141.09.2014Między mną oraz moim kolegą, będącym tzw. blogerem, wynikł spór na gruncie fleksji. W jednym z wpisów napisał on: „(…) kilka zdań na temat kondycji kościoła, którego należałoby zburzyć i postawić jeszcze raz”. Myślę, że w urywku znajduje się błąd fleksyjny, bo idąc tym tropem, autor chciałby zburzyć „tego kościoła”, a nie „ten kościół”. Poprawnie byłoby chyba: „kondycji kościoła, który należałoby zburzyć”. Pominę już, że tu chodziło pewnie o wspólnotę, a nie budynek, więc powinno być Kościoła.
-
Księga szkocka21.01.200821.01.2008Szanowna Poradnio!
Czy w nazwie Księga szkocka powinno się pisać zgodnie z zasadą ortograficzną tylko pierwszy człon wielką literą? Czy poprawny jest zapis Księga Szkocka, który spotyka się w wielu tekstach traktujących o tymże zbiorze (zeszycie) zagadnień matematycznych?
Dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
M. -
Precz z przysłowiowym!
26.10.201826.10.2018Szanowni Państwo!
W pewnej książce natknąłem się na fragment zdania: …trzymamy kilka przysłowiowychtrupów w szafie. Uważam, że to błąd. Podobnie byłoby z przysłowiowym Kowalskim, bo rzecz w tym, że nie ma żadnego przysłowia z Kowalskim, ani z trupami w szafach. Ale teraz dwa pytania:
1. Czy rzeczywiście nie ma w języku polskim żadnego przysłowia z trupem w szafie?
2. Jeśli nie ma, to jak nazywa się taki błąd – logiczny? stylistyczny? merytoryczny? pojęciowy?
-
Rodzaj niemęskoosobowy25.04.201625.04.2016Szanowni Państwo!
O ile dobrze zrozumiałam definicję rodzaju niemęskoosobowego, rzeczowniki w liczbie mnogiej, np. wiewiórki, kredki mają właśnie rodzaj niemęskoosobowy. Tymczasem w Zeszycie ćwiczeń cz. 2, stanowiącym uzupełnienie podręcznika Język polski. Między nami dla kl. IV szkoły podst. (Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2015 r.), mają one rodzaj żeński.
Jak jest naprawdę? Jak uczyć dziecko? Czy powinno się uznać za poprawne oba określenia rodzaju?