Tyrmand
  • na własne potrzeby
    12.02.2001
    12.02.2001
    Która forma jest właściwa: 'na potrzeby' czy 'dla potrzeb'? Odnoszę wrażenie, iż pierwsza jest kalką z jęz. angielskiego, a skoro poprawny jest zwrot 'na własne potrzeby', niepoprawny zaś 'dla własnych potrzeb', podobnie powinno być w wypadku form, które budzą moje wątpliwości.
  • nie wolno jest
    21.12.2009
    21.12.2009
    Witam!
    W podręczniku akademickim, z którego korzystam, wielokrotnie spotkałam się z wyrażeniem nie wolno jest + bezokolicznik. Znałam to wyrażenie w postaci nie wolno + bezokolicznik, dlatego niezmiernie mnie tamta konstrukcja zdziwiła. Czy jest poprawna?
  • przynależeć
    31.05.2006
    31.05.2006
    Szanowni Eksperci!
    Często spotykam się z użyciem czasownika przynależeć, zwłaszcza w tekstach filozoficznych i teologicznych. Czy ze względu na rozpowszechnienie można już uznać to słowo za poprawne?
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • Węgry
    7.04.2003
    7.04.2003
    Które wyrażenie jest poprawne: w komunistycznych Węgrzech czy na komunistycznych Węgrzech?
    Pozdrawiam
    Lidia Kozłowska
  • w pierwszym rzędzie
    10.12.2011
    10.12.2011
    Dlaczego jako niepoprawne traktowane jest wyrażenie w pierwszym rzędzie w znaczeniu 'przede wszystkim'?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
  • w Węgrzech (?)

    11.05.2023
    11.05.2023

    Dzień dobry!

    Co do poprawności wyrażeń „w Ukrainie” czy „w Słowacji”, zastępujących tradycyjny przyimek „na” wątpliwości nie mam. Jednakże czy forma „w Węgrzech” jest poprawna?

    Pozdrawiam

  • zagadki gramatyczne
    14.11.2001
    14.11.2001
    Szanowni Państwo!
    Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
    Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
    1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
    2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
    3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
    4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
    5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
    6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
    7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
    Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
    Mirosław Sochalski, Bydgoszcz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego