burta
-
kierunek25.10.200625.10.2006Wiatr północny wieje KU północy czy OD północy? Kiedy ruchy wojsk mają kierunek północny, to raczej armia nie idzie na południe. Tymczasem w encyklopedii PWN czytam, że pasaty wieją „od wyżów zwrotnikowych ku równikowemu niżowi”, ale „na półkuli północnej mają kierunek północno-wschodni”. A jeśli ktoś powie o rzece, że ma kierunek północny, to jak to zrozumieć? Wedle wojska czy wiatru?
-
Pochodzenie spójnika zanim.
26.03.202126.03.2021Szanowni Państwo,
skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.
Pozdrawiam, P.R.
-
rzygacz5.01.20235.03.2002Zdziwiłem się, gdy zobaczyłem w „Słowniku ortograficznym” Jodłowskiego i Taszyckiego (wyd. z 1990 r.) wyraz żygacz, który w innych współczesnych słownikach ortograficznych jest zapisywany jako rzygacz. Mało tego, w „Słowniku ortograficznym” pod red. Szymczaka (wyd. z 1986 r.) istnieją obie formy: żygacz i rzygacz. Chyba nie mamy tu przykładu na zmianę normy językowej, gdyż w dość wiekowym już „Słowniku języka polskiego” pod red. Doroszewskiego (wyd. z 1956 r.) istnieje tylko rzygacz.
-
wyjść za mąż2.11.20052.11.2005„Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Sławomir Mazur -
za dużo przecinków14.01.201414.01.2014Czytając książkę Życie Pi, spotkałam zdanie: „A potem to ja zdobywałem przewagę nad nim, stojąc obiema stopami na burcie chyboczącej się łodzi, i przemawiając głośno gwizdkiem, na jednej nucie, podczas gdy on stękał i dyszał na dnie łodzi” (rozdział 72).
Czy to zdanie jest poprawne?
