Chciałam zapytać, jak jest poprawnie, np. czwarty lipca czy czwartego lipca?
Zawsze wydawało mi się, że poprawnie jest czwarty lipca, bo w domyśle jest to czwarty (dzień) lipca. Ale ostatnio w podręczniku dla uczniów i poradniku dla nauczycieli znalazłam informację, że data 4.07 zapisana słownie to czwartego lipca.

Bardzo proszę o odpowiedź.
Monika

Czy po wielokropku zapisanym kursywą (np. jako część tytułu) można postawić kropkę, czy też należy ją pominąć? Przykładowe zdanie: „Jedną z najbardziej znanych nowel Elizy Orzeszkowej jest A…B…C…(.)” (tytuł jest pochylony).

Czy poprawne jest: trzy czwarte kraju jest puste? Czy trzy czwarte kraju są puste.

Pozdrawiam serdecznie

W całości pełna wdzięczności

Dorota

Czy poprawne jest jest powiedzenie z dwutysięcznego pierwszego roku czy może z dwa tysiące pierwszego roku? A może obie formy są poprawne?

Dzień dobry,
jak należy zapisywać słownie godziny pomiędzy północą (włącznie) a 0:59? Dla ścisłości nadmienię, że chodzi o styl „oficjalny”, tj. analogiczny do np. piętnasta trzydzieści trzy.

Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Witam,

mam problem z zapisem cali. Jaka jest poprawna forma zapisu liczbą np. półtora cala, jeden i jedna czwarta cala?

Pozdrawiam

Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:

http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty

http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty

Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:

https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty

https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci

Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.

Pozdrawiam serdecznie

Marta

Zwroty „w środę”, „we środę” tak samo jak „w czwartek”, „we czwartek” okazały się poprawne i wariantywne.

Oznacza to zapewne, że poprawne i wariantywne są „w środku”, „we środku” oraz „w czwartym ...”, „we czwartym ...”.

Bo jak mogłoby nie być.

Począwszy od 5 wzwyż jest wyraźna zależność liczebników porządkowych od głównych: pięć – piąty, sześć – szósty, siedem – siódmy, osiem – ósmy… To kreskowane ó w wyrazach szósty, siódmy, ósmy – jest odmienne, wymienia się na e lub o w odpowiednim liczebniku głównym. Tę samą wspólność rdzenia czuje się w parze trzy – trzeci, ale brak jej w przypadku liczebników 1, 2 i 4. Ta trójka (albo ta czwórka) psuje cały porządek. Dodatkowo w parach dwa – drugi oraz cztery – czwarty zgadzają się pierwsze (a nie zgadzają dopiero drugie) głoski – i nie tylko jest to intrygujące, ale dodatkowo może sprawiać trudność ortograficzną, jeśli się zbyt mocno pokojarzy drugi z dwa czy dwoje (takie silne skojarzenie obserwuję u swojego dziecka, które notorycznie chce pisać drógi, uzasadniając to właśnie tym).
Chciałbym spytać o etymologię liczebników porządkowych. Czy to tylko zbieg okoliczności (te pierwsze głoski), czy rzeczywiście istnieje etymologiczne powiązanie wewnątrz par dwa – drugi i cztery – czwarty?