Częstochowa
  • Stadion Zawiszy Bydgoszcz
    9.04.2018
    9.04.2018
    Dzień dobry, chciałabym uzyskać odpowiedź na pytanie: czy nazwa własna stadionu piłkarskiego z Bydgoszczy została utworzona poprawnie? Nazwa brzmi: Stadion Zawisza lub Stadion Zawisza Bydgoszcz. Nazwa zespołu piłkarskiego to Zawisza Bydgoszcz. Czy w nazwach własnych nie powinno się odmieniać słów i poprawna forma nie powinna brzmieć: Stadion Zawiszy, Stadion Zawiszy Bydgoszcz?
  • Dzierżawczość w języku polskim
    22.03.2016
    22.03.2016
    Drodzy sąsiedzi,
    chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
    1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
      Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
    2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
    3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
      Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

    W związku z tym mam pytania:
    • Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
      Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
    • Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
    • Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Jan Zidek
  • Kazać
    11.09.2018
    11.09.2018
    Szanowni Państwo,
    czy zdanie On mi tego nie kazał robić w znaczeniu ‘On mi zabronił’ jest poprawne? A może to regionalizm? Spotkałam się z tą formą pod Częstochową i dla mnie to dość mylące, bo zawsze słyszałam taką formę tylko w znaczeniu ‘Nic mi nie mówił, że mam to zrobić, ale też nie zabronił’.
    Z poważaniem
  • Mieszkaniec województwa

    20.12.2022
    20.12.2022

    Witam, jak się będzie nazywać mieszkaniec /mieszkanka woj.świętokrzyskiego, podkarpackiego, warmińsko-mazurskiego?

  • Oznaczanie skróceń
    17.06.2016
    17.06.2016
    Szanowni Państwo,
    jak poprawnie należy zapisać skrót tytułu filmu, serialu, powieści itp.? Czy wystarczy tak: „M jak…”, „W pustyni…”, czy powinno się w ten sposób: „M jak(…)”, „W pustyni(…)”?
    A jak w przypadku fragmentów treści utworów, np.: „Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy” – to fragment „Pana Tadeusza” czy też „(…)Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy(…)” – to fragment „Pana Tadeusza”?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • rymy częstochowskie
    17.03.2006
    17.03.2006
    Jestem mieszkańcem Częstochowy. Chciałem dotrzeć do rodowodu zwrotu rymy częstochowskie. Czy miały one coś wspólnego z Częstochową?
  • Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu

    16.06.2021
    16.06.2021

    Profesor UŁ Jerzy Starnawski przytoczył swego czasu następującą anegdotę o prof. Kazimierzu Nitschu: „Nitsch wywiesił kiedyś ogłoszenie zaczęte słowami: «Ci, co chodzą na moje seminarium...». Znalazł się student, który poprawił «co» na «którzy». Nadszedł Nitsch i dopisał z boku: «Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy...». Student polemizujący z profesorem nie pozostał dłużny, dopisał: «Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu»”. Kto tak naprawdę miał rację w tym sporze?

  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Skrót nr

    10.02.2023
    10.02.2023

    Czy po nr piszemy kropkę?

  • Solna w Szwecji
    23.02.2010
    23.02.2010
    Solna to niewielkie miasto-gmina w aglomeracji Sztokholmu. Czytając trylogię Millennium Stiega Larssona, zauważyłem, że tłumacze kilkakrotnie piszą o Solnej, i właśnie to mnie zastanowiło. Wydaje mi się, że pozorne podobieństwo nazwy Solna do słów związanych z solą nie daje podstaw do odmiany takiej, jaką mają rodzime wyrazy. Jaki zatem wzorzec odmiany obowiązuje w wypadku tej nazwy – w Solnej, w Solnie czy może w Solna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego