Lwy
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • Wątpliwości co do pisowni staro-cerkiewno-słowiański
    4.12.2016
    4.12.2016
    Szanowni Państwo,
    w regule [186] SO pojawia się staro-cerkiewno-słowiański z objaśnieniem ('starocerkiewna gałąź języków słowiańskich'). Wychodzi więc na to, że dwa pierwsze człony nie są równorzędnymi określeniami trzeciego, tylko cały człon starocerkiewny określa słowiański. Wydaje się, że właściwsza byłaby w takim razie pisownia starocerkiewnosłowiański” na mocy [136] i takich przykładów jak żółtobrunatnozielony. Chyba że uwaga 1 ma dotyczyć tylko kolorów.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wiele zachodu przy rozbieraniu się do rosołu
    12.04.2016
    12.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam dwa pytania z frazeologii.
    1. Ciekawi mnie, dlaczego, kiedy coś wymaga wiele wysiłku, mówimy, że wymaga wiele zachodu? Czy ma to coś wspólnego ze stereotypowym postrzeganiem świata zachodniego jako wysoko rozwiniętego?
    2. Co takiego nagiego jest w rosole, że rozbieramy się do rosołu?


    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • wielokropek

    11.01.2002
    11.01.2002

    Proszę o wyjaśnienie w sprawie wielokropka: kiedy poprzedza go spacja, a kiedy ją pomijamy? W Słowniku ortograficznym tak samo wygląda zastąpienie nim liter w słowie d…, jak i „zawieszenie” toku wypowiedzi. A jeśli poprzedzamy nim paradoks? Patrz przykłady z par. 393, 394 Słownika. Dziękuję.

  • wprzód, czyli najpierw
    5.03.2011
    5.03.2011
    Dzień dobry,
    czy słowo wprzód w znaczeniu 'najpierw' miało kiedykolwiek pisownię rozłączną? Jeśli tak, to kiedy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
  • w wakacje

    27.11.2023
    27.11.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie, czy wyrażenie „we wakacje” jest błędne? Wiem, że bardziej popularne jest „w wakacje” lub „podczas wakacji”, ale czy „we wakacje” jest zupełnie niepoprawne, czy może tylko rzadziej używane?

  • w – we
    25.03.2009
    25.03.2009
    Kiedy pisze się w, a kiedy we? jest na to jakaś reguła?
  • w zależności od wydania
    26.09.2013
    26.09.2013
    Jak należy mówić: zakutemu łbu czy łbowi? Słowniki podają tak lub tak, w zależności od wydania.
  • zabicie powietrzem
    24.02.2013
    24.02.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałabym poprosić o pomoc w odnalezieniu jakiegoś wytłumaczenia, skąd się wzięło określenie paraliżu jako „zabicia powietrzem”. Znalazłam je w słowniku M. Samuela Bogusława Linde, Lwów 1860 r., pod hasłem powietrze i paraliż, ale nie jest tam dokładnie wyjaśnione, dlaczego akurat na paraliż zwykło się tak mówić.
    Będę wdzięczna za jakikolwiek trop!
  • ziemia lwowska

    28.07.2022
    28.07.2022

    Szanowni Państwo,

    czy w nazwie ziemia lwowska obowiązuje taka sama zasada jak przy zapisie polskich okręgów administracyjnych, czy też dopuszczalne jest użycie dużych liter? Spotkałam się z opinią historyka, który twierdzi, że określenie Ziemia Lwowska ma podobny charakter jak np. Galicja, Tarnopolszczyzna czy Sandomierszczyzna, dlatego powinno być zapisane dużymi literami. Taki też zapis stosowny jest w przewodniku wydawnictwa Rewasz

    https://rewasz.pl/ziemia-lwowska-przewodnik-po-ukrainie-zachodniej-czesc-iii.html

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego