Małym-słowniku-wyrazów-kłopotliwych
-
igrek i ipsylon1.02.20151.02.2015Szanowni Państwo,
mam pytanie związane z grecką literą ipsylon. Słownik podaje formy ipsylon i ypsylon, podczas gdy w różnych tablicach matematycznych spotykam formy ypsilon, ipsilon i chyba gdzieś słyszałem też o upsilonie. Skąd taka chwiejność w wypadku nazwy tej jednej litery greckiej? Z epsilonem takich kłopotów nie ma.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Sanhedryn i nie-Żyd9.01.20029.01.20021. Jak się powinno pisać słowo sanhedryn, dużą czy małą literą? W Nowym słowniku ortograficznym PWN (Warszawa 1999) pisane jest małą literą. Dużą literą słowo to zaczyna się we wszystkich dostępnych mi materiałach religioznawczych, a mianowicie: Anna Świderkówna – Rozmowy o Biblii, PWN Warszawa 2000; Peter Occhigrosso – Sekty Religie Wyznania, Muza SA Warszawa 1999; Konig Waldenfels – Leksykon Religii, Verbinum Warszawa 1997.
2. Jak powinno się określać członka innego niż mojżeszowe wyznania?
a)nie-Żyd
b)nie-żyd
c)nieżyd -
kogel-mogel10.04.200710.04.2007Drodzy Państwo,
moje pytanie dotyczy wyrażenia kogel-mogel. Coraz częściej słyszę, jak mówi się [kogiel-mogiel], i zastanawiam się, czy taka wymowa jest dopuszczalna. I z czego ona wynika? Ja sama znam tylko tę wymowę, która zaznaczona jest w słowniku i uznawana jest za właściwą.
-
Jestem zmęczony(m)14.11.200514.11.2005Witam!
Bywają zdania typu: „Jestem człowiekiem zmęczonym”, „Jestem człowiekiem zdumionym”, „Jestem człowiekiem zaskoczonym” itp. Czy jest możliwa, czyli poprawna, taka konstrukcja bez wyrazu człowiek? Czyli: „Jestem zmęczonym”, „Jestem zdumionym”, „Jestem zaskoczonym”.
Pozdrawiam,
Witold -
nauka14.03.200314.03.2003Jak należy akcentować (więc także wymawiać) słowo nauka? Sądzę, że jest to trzysylabowe słowo polskie, więc akcent pana na u (przedostatnia sylaba). Przeważnie jednak słyszę w tym słowie akcent na na, co brzmi [nałka]. Pozdrawiam.
-
nie zasypiać gruszek w popiele14.03.200314.03.2003Szanowni Państwo,
od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
Serdecznie pozdrawiam,
Anna
-
O nazwie jagody goji31.01.201731.01.2017Szanowni Państwo,
popularnym składnikiem spożywczym stały się ostatnio owoce Goji (lub jagody Goji). Mam wątpliwości w związku z pisownią tego wyrażenia, nie notowanego przez słownik. Zazwyczaj spotykam taką formę, jaką podałem. Wydaje mi się, że po pierwsze wyraz goja powinien być pisany od małej litery, po drugie odmieniany jako goi, nie goji. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
różności19.12.200519.12.20051. Spotkamy się wpół do siódmej.
2. Spotkamy się o wpół do siódmej.
3. Spotkamy się pół do siódmej.
4. Spotkamy się o pół do siódmej.
Internet czy internet?
Ubrałem spodnie czy założyłem spodnie (kapcie, pidżamę)? -
trampki20.10.200420.10.2004Mam pytanie, jaka jest liczba pojedyncza od wyrazu trampki i jakiego jest on rodzaju. Mało, że różne słowniki mówią co innego, to jeszcze bardzo interesującą rzecz znalazłem w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny: mianownik liczby pojedynczej trampek, ale dopełniacz liczby mnogiej również trampek. Skąd taka niekonsekwencja? Czy przypadkiem nie ma tam błędu?
-
wkładać czy zakładać20.04.200520.04.2005Jak sformułować definicję, która umożliwiłaby jednoznaczne rozstrzygnięcie kwestii, czy ubrania, buty itp. wkłada się, czy zakłada? Podam dwa cytaty ze Słownika poprawnej polszczyzny PWN: „wkładać (…) umieszczać coś, zwykle ubranie, na kimś, na sobie”, „zakładać (…) Używane błędnie w znaczeniu 'wkładać coś, ubierać się w coś'. Np. Zakładać, poprawnie: wkładać, płaszcz, sukienkę, garnitur, buty. Ale: zakładać, kiedy jest mowa o przedmiotach, które się umieszcza na sobie”.
