Witam,
w mej pamięci (i – jak się okazało – nie tylko w mej) tkwiło, iż słowo ongiś oznacza 'kiedyś', a onegdaj – 'przedwczoraj'. Tymczasem w PWN widzę, że obu słowom przypisano znaczenie 'kiedyś'. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii, jako że w Poradni odpowiedzi na to pytanie nie znalazłem.
Pozdrawiam,
E.F.R.

Czy można mieć opór przed czymś (np. przed podjęciem zobowiązania), czy tylko – jak podaje Nowy słownik poprawnej polszczyzny – wobec czegoś, w stosunku do czegoś, co do czegoś?

Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?

Szanowni Państwo,
czy orzeczenie w tych zdaniach ma właściwą formę:
W budynku mieściły się kuchnia, w której stała lodówka, a także biura, gdzie zajmowano się bieżącymi sprawami.
W kącie miało stanąć kilka niewielkich szafek i regał na książki.
Załóżmy, że oba zdania pojawiają się w książce. Czy orzeczenie musi mieć tę samą formę, skoro w zdaniach są podmioty szeregowe? Czy każde zdanie z podmiotem szeregowym musi mieć w książce orzeczenie w liczbie mnogiej?
Dziękuję.
Z poważaniem
Barbara S.

Szanowni Państwo,

moje pytanie dotyczy orzeczenia przy podmiocie szeregowym w zdaniach:

Zasady fizyki, jakim podlega(ją) stal i guma, znajdziesz w podręczniku,

W domu jest kilka starych książek i wyblakłe plakaty, majtki, koszule i spodnie,

Bliżej nas miało stanąć kilka drzew i osiedle,

Moim zdaniem są poprawnie zbudowane. Czy mam rację?

Z poważaniem

Czytelniczka

Pewien pan ma na nazwisko Orzeł. Jego żona chciałaby używać tradycyjnej formy nazwiska, zakończonej na - owa. Powstaje jednak problem: niektórzy uważają, że odpowiednią formą byłoby Orzełowa, podczas gdy inni preferowaliby Orłowa. Co doradzić temu małżeństwu?

Pytanie niestety niezwykle aktualne. Jak wygląda prawidłowa pisownia i odmiana nazwiska (i chyba imienia) Osama bin Laden. W prasie i telewizji spotkałam się z kilkoma formami: Osama ben Laden, Osama Ben Laden, Osama ibn Laden (jak Ibrahim ibn Jakub), z Osama bin Ladenem. W „Przeglądzie” stosujemy pisownię Osama bin Laden, z Osamą bin Ladenem (odmiana jak dama), o Osamie bin Ladenie itd., czyli odmieniamy oba człony. A może wszystkie formy, oczywiście odmieniane, są poprawne? Prawdopodobnie na tej samej zasadzie w naszym tygodniku piszemy Jasir Arafat, bo tak jest w słowniku, a w innych gazetach można spotkać pisownię Jaser lub Jasser. I jeszcze jedno – co dokładnie oznacza słówko bin (ben)? Może to samo, co ibn (o ile pamietam – syn, Ibrahim syn Jakuba)?
Dziękuję.
Agata Gogołkiewicz

Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.

Francuski artysta, pochodzenia rosyjskiego, Ossip Zadkine – czy jego nazwisko w dopełniaczu należy pisać: Zadkine'a?

Szanowni Państwo! Jak właściwie powinniśmy pisać formę miejscownika imienia Steve? Przyznam, że o Stewie wygląda mi trochę dziwnie, a o Steve'ie budzi wątpliwości co do poprawności.
Pozdrawiam i życzę Wesołych Świąt.