Pierwszy-grudnia
  • weekend
    27.01.2008
    27.01.2008
    Czy w grudniu 2007 roku, kiedy to 1.12.2007 była sobota, a 2.12.2007 – niedziela, pierwszym weekendem w grudniu była sobota i niedziela, 1–2.12.2007, czy też sobota i niedziela 1–2.12.2007 to był ostatni weekend listopada, a pierwszym weekendem grudnia były dopiero 8–9.12.2007?
    Dziękuję za odpowiedź
  • daty
    17.12.2011
    17.12.2011
    Jak poprawnie piszemy w dacie – pierwszy GRUDZIEŃ czy pierwszy GRUDNIA?
  • Epidemiczny a epidemiologiczny
    23.03.2020
    23.03.2020
    W związku z aktualnymi wydarzeniami dotyczącymi epidemii koronawirusa wielu programach i artykułach padają określenia epidemiczny i epidemiologiczny. Są one stosowane równoznacznie, zamiennie np. w jednym artykule mówi się o stanie lub zagrożeniu epidemicznym, a następnie 2 zdania niżej pojawia się stan (zagrożenie) epidemiologiczne.
    Czy jest to poprawne zastosowanie tego określenia? Czy możemy je stosować zamiennie?
    Pozdrawiam
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • Ukośnik w zapisie lat
    19.10.2017
    19.10.2017
    Szanowni Państwo,
    serdecznie proszę o odpowiedź na nurtującą mnie kwestię, dotyczącą zapisu dat, np. roku szkolnego czy sezonu rozgrywek piłkarskich. Chciałbym się dowiedzieć, która wersja zapisu jest poprawna – 2011/2012, 2011/12 czy 2011-2012.
  • zapis daty
    4.09.2009
    4.09.2009
    Witam.
    Ostatanio spotkałam się z zapisem daty 21. grudnia – chodziło tu o liczebnik w dopełniaczu. Czy jest to poprawny zapis / niepoprawny / dopuszczalny???
    Pozdrawiam
    Marysia
  • Dziś Andrzeja i andrzejki
    30.12.2010
    30.12.2010
    Szanowni Państwo!
    Tradycyjnie dzień imienin danej osoby określa się imieniem w dopełniaczu: Barbary, (zimnej) Zośki, Jana… Dlaczego zatem mówimy Andrzejki oraz Sylwester? Pierwsza forma nie budzi moich wątpliwości, ciekaw jestem jej pochodzenia. Druga zaś — być może niesłusznie — mnie razi.
    Z serdecznymi podziękowaniami za odpowiedź i najlepszymi życzeniami radosnych świąt i hucznej nocy sylwestrowej
    – Mateusz
  • Huta Poręby
    15.02.2016
    15.02.2016
    Szanowni Państwo!
    proszę o pomoc w odmianie nazwy miejscowości Huta Poręby. Z tego, co udało mi się dowiedzieć, jest to wioska powstała po połączeniu Poręb, Jasionowa i Huty. Myślę więc, że powinno się nazwę tę zapisywać z łącznikiem i odmieniać oba jej człony. Jednak np. na stronie gminy Nozdrzec, w której leży Huta Poręby, widnieje zapis bez dywizu. Co więcej, spotkałam się z przypadkami odmiany jedynie pierwszego członu nazwy i traktowania drugiego, jakby był rzeczownikiem w dopełniaczu.
  • jedynka i Jedynka
    15.06.2004
    15.06.2004
    Jak zapisać poprawnie: „W zawodach wygrali uczniowie z «jedynki»” czy „…z «Jedynki»”? Chodzi o Szkołę Podstawową nr 1. Jaka tu obowiązuje zasada?
    Halina Mastalska
  • Narodowość  i narodowościowy

    28.03.2021
    28.03.2021

    Mieszkam na Węgrzech, gdzie istnieje system instytucjonalnego wspierania mniejszości narodowych. Kalką oficjalnego wyrażenia węgierskiego używanego w odniesieniu do tych mniejszości (nemzetiség) jest po polsku słowo narodowość, które jest niestety powszechnie używane w tutejszych kręgach polonijnych, np.:

    18 grudnia z okazji Dnia Narodowości przyznano nagrody za wybitne zasługi na rzecz osiadłych na Węgrzech narodowości. W tym roku wśród laureatów znaleźli się również przedstawiciele narodowości polskiej: Halina Csúcs [...] pierwsza rzeczniczka polskiej narodowości w ZN Węgier...,

    Od chwili, kiedy wybrana zostałam rzecznikiem narodowości polskiej...

    Do tej pory odbyły się trzy takie spotkania, na które przybyło wielu przedstawicieli naszej narodowości.

    ...imprezy organizowane w języku danej narodowości...

    Oprócz tego pojawiają się nazwy: Komisja Narodowościowa, samorząd narodowościowyDla mnie brzmi to strasznie, bo narodowość rozumiem jako cechę a nie grupę społeczną. Czy mam rację, czy też jej nie mam?


    Kłaniam się

    Jerzy Celichowski

    Budapeszt

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego