Słowniku-języka-polskiego
-
zbić z pantałyku6.06.20026.06.2002Zaciekawiło mnie, co oznacza pantałyk w zwrocie zbić z pantałyku. Skąd pochodzi to słowo?
-
agrafka i ancymon21.02.201521.02.2015Szanowni Państwo,
zaskoczyłem znajomych informacją, że język polski nie zawiera ani jednego wyrazu o pochodzeniu czysto polskim, który zaczynałby się na literę a, oczywiście wykluczając takie słowa jak: ale, albo, ach itp. W związku z tym chciałbym zapytać o etymologię słów: agrafka i ancymon.
Pozdrawiam
Ł.K. -
bebzun24.09.201424.09.2014Jaka jest etymologia słowa bebzun (jako potoczne określenie na brzuch)?
-
bikini i bikiniarze17.10.200617.10.2006Słownik języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego wywodzi wyraz bikini od „nazwy wyspy, która się stała w Polsce symbolem egzotyki i braku więzi z polskim środowiskiem’’. Inną genezę podają Skrzydlate słowa (Markiewicz, Romanowski): od krawata zwanego bikini. Czy w zasobach PWN istnieją wzmianki na ten temat (tzn. zarówno samego krawata, jak i genezy wyrazu bikiniarz, tudzież Bikini jako symbolu braku więzi)?
-
brzydkie sportsmenki?14.02.201414.02.2014Szanowni Państwo,
mamy sportowców, którzy zdobywają medale lub mają je zdobyć. A jeśli są to kobiety, to są to sportsmenki. Nie podoba mi się ten wyraz. Czy jest lub był jakiś polski odpowiednik na nazwanie kobiet uprawiających sport? -
Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków
29.01.20243.10.2021Szanowni Językoznawcy,
co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?
Z poważaniem i pozdrowieniami
J.J.
-
Księga Wyjścia7.01.20087.01.2008Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
-
kwintylion28.11.200628.11.2006Wielkie liczby, takie jak milion, bilion czy trylion, w dopełniaczu przyjmują końcówkę -a. Tymczasem bardzo duża liczba słowników dla słowa kwintylion podaje oboczność -a a. -u (np. Uniwersalny słownik języka polskiego) lub wyłącznie -u (Wielki słownik ortograficzny). Tylko jeden słownik ortograficzny podaje wyłącznie D. -a. Krótkie śledztwo przy użyciu wyszukiwarki Google potwierdza jednak, że kwintylion odmieniany jest wyłącznie na -a. Czy kwintylionu można potraktować jako błąd?
Pozdrawiam -
lewoskręt i prawoskręt22.05.200622.05.2006„GDDK zleci przebudowę skrzyżowania i wykonanie lewoskrętu’’. To chyba nowe znaczenie słowa, dotychczas lewoskręt był manewrem, i to głównie zakazywanym. W Internecie piszą też o prawoskrętach, wprowadzanych i przebudowywanych. Co jednak oznacza „brak prawoskrętu’’:
– że nie ma drogi w prawo?
– że jest droga, lecz jest zakaz skrętu?
– że jest droga, wolno skręcić, ale nie ma wybudowanego prawoskrętu – pasa?
I czy prawoskręt jako manewr jest wystarczająco obecny w użyciu, by znaleźć się w słownikach? -
Można by dopuścić przysłówek niechcąco…18.10.201818.10.2018Czemu piszemy niechcący, a nie niechcąco? Ta druga forma jest zbudowana analogicznie do innych przysłówków, a jednak jest niepoprawna.
