Szanowni Państwo,
zastanawia mnie pisownia w przypadku pałacu znajdującego się na terenie Centrum Europejskiego Natolin. W Wikipedii czytamy: „Zespół pałacowo-parkowy w Natolinie (Park Natoliński)”, dalej mowa o „Pałacu Potockich w Natolinie”. Czy wobec tego spotykaną czasem nazwę pałac (albo pałacyk) natoliński należy traktować jako opisową i używać małych liter? I nie powinno być raczej park Natoliński?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Witam.
Proszę o wyjaśnienie zasadności pisowni wyrazów ośrodek i placówka wielką literą. Spotkałam się z taką pisownią w ocenach opisowych uczniów, w zdaniach typu: „…realizowanych na terenie Ośrodka”, „…organizowanych przez Placówkę” itp.
Pozdrawiam
Agnieszka Pelc

Szanowni Państwo,

proszę o hipotezy etymologów na temat pochodzenia słowa izba.

Pozdrawiam

Stratos Vasdekis

Chciałabym się dowiedzieć, jak poprawnie powinna brzmieć nazwa miejscowości Pogorzałki w dopełniaczu. Od razu zaznaczę, że nazwa pochodzi od słowa pogorzelcy. Związane jest to z historią wsi, na terenie której w XV w. zbudowano smolarnię. Z daleka widać było dymiącą się puszczę, jej mieszkańców nazywano więc Pogorzelcami. Z czasem osadę zaczęto nazywać Pogorzałkami, a płynącą niedaleko rzeczkę – Pogorzałką.
Słownik nazw miejscowości i mieszkańców(PWN) podaje formy Pogorzał-ek, ~kach.

Czy słowo pokonfliktowy (np. regiony pokonfliktowe – takie, na terenie których jakiś czas temu miały miejsce konflikty zbrojne) jest poprawne?
Pozdrawiam
MB

Zgodnie z zaleceniem Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP (KSNG) dla miejscowości znajdujących się na terenie II RP, lecz obecnie leżących poza terytorium Polski można stosować przedwojenne urzędowe nazwy, pod warunkiem, że obecnie ich nazwy są jedynie zaadaptowaniem do nowego języka. Czy ta zasada dotyczy również miejscowości, które jedynie w latach 1919–1920 były pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich, ale miały wtedy swoje polskie urzędowe nazwy?

Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

Bardzo proszę o wskazówkę w kwestii tworzenia przymiotnika od nazwy miasta. Miasto nazywa się Zielonka. Szkoły na terenie miasta będą zieloneckie czy zielonkowskie?
Dziękuję i pozdrawiam.

Dzień dobry!
Mam pytanie w kwestii czysto formalnej. Otóż znowu to nieszczęsne słowo, które kiedyś było nieodmienne i był przynajmniej z nim porządek, a teraz od pewnego czasu jest, zgodnie z obowiązującym kanonem języka polskiego, odmieniane – chodzi mianowicie o wyraz radio. W związku z tym mam pewną drażniącą kwestię do rozpatrzenia: czy wyraz ten odmienia się przez wszystkie przypadki, tzn. konkretnie czy narzędnik l. poj. brzmi z radiem? I jednocześnie do tego jeszcze drugie podpytanie: czy również poprawną formą narzędnika l. poj. będzie: z radio?
Z góry dziękuję.
Pozdrawiam!
Z poważaniem,
Jarosław Dykrzak