archaiczność
-
akuratny
3.05.20233.05.2023Szanowni Państwo!
„Gdy Mołdawianin w Rydze rozmawia z Łotyszkami po polsku, to wiedz że polska ekspansja kulturalno-językowa czyni akuratne postępy” —
czy występujące w tym zdaniu określenie „akuratne postępy” jest poprawne? Pomijając jego archaiczność, określenie „akuratny” kojarzy mi się ze zgodnością z jakimś planem lub zasadami. Można by było więc napisać o akuratnych postępach w przypadku np. ucznia, który opanował wiedzę określoną przez plan nauki, ale czy postępy mogą być akuratne, kiedy żadnego planu nie ma?
Z góry dziękuję i pozdrawiam.
-
kiedy (w)tedy17.11.200617.11.2006Szanowni Państwo,
od jakiegoś czasu chodzi za mną określenie kiedy wtedy, np. „Kiedy wtedy sięga po tabletkę” (rozumiem jako: 'byle kiedy, co chwila'). Nie wiem skąd się wzięło u mnie to wyrażenie ani nawet co dokładnie oznacza, ale chciałabym poznać odpowiedź na pytanie: czy taka forma jest dopuszczalna? Czy dobrze rozumiem jej znaczenie? Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Z poważaniem,
Dominika Solska -
Księga Wyjścia7.01.20087.01.2008Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
-
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki a składnia współczesna 26.11.201626.11.2016W prasie w recenzji książki natrafiłem na takie zdanie: Elżbiety Cherezińskiej „Królowa” to kontynuacja „Hardej”, z kolei w telewizji czasem pojawia się film Robina Cooka ryzyko w granicach rozsądku. Wydaje mi się w tym coś nienaturalnego, ale nasuwają się jednoznaczne skojarzenia z powieścią Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, zatem: jest to jakaś stylizacja na staropolszczyznę (potrzebna?) czy jednak w niektórych przypadkach można tak tworzyć wypowiedzi, a jeśli tak, to kiedy?
-
przymiotnik od cudzołóstwo13.11.200113.11.2001Czy przymiotnik od cudzołóstwo to cudzołożny, cudzołóżczy, czy może trzeba się zadowolić przymiotnikiem pozamałżeński?
Dziękuję
kzl -
stanowić12.09.200212.09.2002Czy używanie wyrazów – jak podaje Słownik języka polskiego -przestarzałych jest błędem? Którą formę lepiej wybrać: przestarzałą a lepiej pasującą do tekstu czy nową? Chodzi mi przede wszystkim o słowo stanowić. Wydaje mi się, iż lepiej byłoby powiedzieć „Ma pełną swobodę w stanowieniu prawa” niż „Ma pełną swobodę w ustanawianiu prawa”.
Dziękuję za odpowiedź.
-
Szyk podmiotu i orzeczenia 6.06.20166.06.2016Właśnie czytam „Mitologię starożytnej Grecji” Michała Pietrzykowskiego. Pisząc książkę, autor posługuje się składnią, w której bardzo często umieszcza orzeczenie przed podmiotem. W kilkudziesięciu zdaniach opisujących Apollina(?) pojawia się: udał się Apollo, założył Apollo, musiał się poddać Apollo, służył Apollo, musiał Apollo. Podobny styl budowania zdań zauważyłem też w otrzymywanych listach, szczególnie od starszych osób.
Skąd bierze się taka maniera? Czyż nie powinno być odwrotnie?
-
tata czy tato?10.06.200810.06.2008Od pewnego czasu zastanawia mnie poprawność słów tata i tato. Mieszkam na Śląsku, gdzie popularniejsza wydaje się ta pierwsza alternatywa (szczególnie wśród rodowitych Ślązaków), podczas gdy w innych rejonach Polski częściej spotykam określenie tato. Czy region rzeczywiście ma tu jakieś znaczenie? Tata wydaje się bardziej logiczny (mamy tu dwie te same sylaby – tak jak w wyrazie mama).
Proszę o odpowiedź!
