etymologicznie
-
ruja i porubstwo11.01.200211.01.20021. Dlaczego porubstwo pisze sie przez u, a nie ó? Jak to wytłumaczyć?
2. Dlaczego rzężenie pisze się przez rz, a nie ż? Jak to wytłumaczyć, opierając się na znajomości gramatyki historycznej naszego języka?
3. Dlaczego pożępolić pisze sie przez ż, a nie rz? Jak przeprowadzić analizę historyczną w tym wypadku? -
badziewie21.06.200421.06.2004Spotkałem się ze słowem badziewie, oznaczającym coś byle jakiego, coś niepotrzebnego (chwast, resztki itp.). Nie znalazłem tego słowa w żadnej encyklopedii. Czy jest takie słowo w języku polskim?
-
film jako obraz10.09.200710.09.2007Czy film jest obrazem? Słowo to jest niesłychanie nadużywane w recenzjach i serwisach filmowych, które od dawna bombardują wiadomościami w rodzaju: „W Wenecji zaprezentowano dwa obrazy z Polski”, „Zagrał główną rolę w obrazie o Bobie Dylanie” itp. Zwolennicy obrazów twierdzą, że skoro na wydawnictwa płytowe mówi się albumy, a na malowane obrazy – płótna, to i na film można mówić obraz. Zaś studenci lingwistyki mówią, że użycie obrazu jest uzasadnione etymologicznie i historycznie. Kto ma rację?
-
Oficjalny słownik polskiego scrabblisty10.10.200210.10.20021. Czy formy takie, jak robiłoś, robiłom, to wymysł scrabblistów, czy też ma to jakieś „głębsze” uzasadnienie?
2. Dlaczego poprawnie jest huj i chuj, a z przymiotników tylko chujowy (według OSPS [Oficjalnego słownika polskiego scrabblisty – Red.])?
3. Dlaczego w słowniku jest np. peugeot, a łada i wiele innych nie? -
o kwintach, kwintalach i centnarach14.12.201214.12.2012Szanowna Poradnio!
Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z pozdrowieniami,
stała czytelniczka z Gdańska -
Przepraszam i zapraszam 10.10.201610.10.2016Szanowni Państwo,
bardzo chciałabym się dowiedzieć, czy słowa przepraszam i zapraszam są ze sobą etymologicznie powiązane? Czy praszam tworzące te słowa pochodzi od słowa prosić?
Z góry bardzo dziękuję za rozwikłanie moich wątpliwości.
-
rok i lato8.01.20108.01.2010Dzień Dobry Państwu!
Czy pomiędzy liczbą mnogą od słowa rok a nazwą pory roku lato istnieje jakiś związek etymologiczny? Bo takie skojarzenie powstało w mojej głowie po przeczytaniu Winnetou Karola Maya: tam Indianie używali konstrukcji „Coś się wydarzyło pięć zim temu”. Czy w naszym, polskim języku przypadkiem nie używamy identycznej konstrukcji, tyle że z inną porą roku, zamiast zimy – lato?
Pozdrawiam serdecznie. -
Skąd się wziął rów?15.04.200315.04.2003Jakie jest pochodzenie polskich słów rów, rowek?
-
afiksoid, prefiksoid, sufiksoid
1.03.20241.03.2024Szanowni Państwo,
co oznaczają terminy afiksoid, prefiksoid, sufiksoid? Różne publikacje językoznawcze zdają się używać tych terminów na różne sposoby i zastanawia mnie, czy istnieje jakaś spójna ich definicja.
Pozdrawiam serdecznie
-
alternatywa23.04.201123.04.2011Do sejmu wchodzą 4 partie: A(40%),X(20%),Y(20%),Z(20%). Odbywają się 3 rozmowy koalicyjne: A z X, A z Y, A z Z. W każdej z nich przedstawiciele partii A słyszą: „Albo robicie z nami koalicję na naszych warunkach, albo nie zrobimy koalicji”. Jeśli rozumieć alternatywę jako przedmiot „dwuelementowego” wyboru, to poszczególne oferty koalicyjne są alternatywami dla braku koalicji. Czy stwierdzenie: „Jeśli partia A chce rządzić, dokona wyboru między TRZEMA alternatywami” będzie poprawne?
