gra-z-kimś
  • gra – między kim a kim?
    4.05.2015
    4.05.2015
    Czy zwrot: gra między zawodnikiem Kowalskim a zawodnikiem Iksińskim jest poprawny? Czy też powinno się powiedzieć gra zawodnika Kowalskiego i Iksińskiego? A może oba zwroty są poprawne?
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • zbić z pantałyku
    6.06.2002
    6.06.2002
    Zaciekawiło mnie, co oznacza pantałyk w zwrocie zbić z pantałyku. Skąd pochodzi to słowo?
  • w zegarku czy z zegarkiem?
    30.11.2006
    30.11.2006
    Witam serdecznie,
    jak poprawnie należy powiedzieć: „Weszłam do wody w zegarku” czy „z zegarkiem”? Chodzi mi o sytuację, w której wchodzę do wody, mając zegarek na ręce.
    Pozdrawiam
  • grać i rywalizować
    12.10.2010
    12.10.2010
    Na co dzień można usłyszeć bądź przeczytać o tym, że drużyna X gra z drużyną Y. Z tego, co wiem, to gra się przeciwko sobie, czyli zespół X gra przeciwko zespołowi Y. Interesuje mnie jednak kwestia tego, czy poprawnym jest mówienie, że ktoś rywalizuje z kimś. Czy można rywalizować ze sobą, czy tylko można rywalizować przeciwko sobie?
  • szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam państwa!
    Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
    Pozdrawiam serdecznie
    Aneta Rosłan
  • tenis
    3.04.2012
    3.04.2012
    Witam,
    oglądając transmisje telewizyjne z zawodów kobiecego tenisa, niejednokrotnie słyszałem, jak komentator chwali zawodniczkę słowami: „Grała doskonały tenis”. Z jednej z innych odpowiedzi w Poradni wiem, że tenis to rzeczownik dwurodzajowy i dlatego tenis, a nie tenisa, ale zawsze zdawało mi się, że poprawnie powinno być w tenis/tenisa, a nie samo tenis/tenisa. Czy taka forma jest poprawna?
  • nazwy okrętów
    17.09.2001
    17.09.2001
    Mam pewien problem z pisownią nazw statków i okrętów. W naszej rodzimej literaturze występuje kompletny chaos – każdy autor pisze inaczej: wielkim literami ORP GROM, kursywą ORP Grom, z cudzysłowem ORP „Grom” (z tego, co pamiętam, w piśmie cudzysłów może być zastąpiony kursywą – czy to prawda i czy zawsze można stosować wymiennie cudzysłów i kursywę?) lub normalnie ORP Grom.
    Z tego, co widzę, w literaturze angielskojęzycznej w przypadku okrętów nie stosuje się cudzysłowu (ale tam rządzi się to prawdopodobnie innymi prawami).
    Czy jest jakaś różnica, jeśli piszemy o konkretnej jednostce lub jeśli piszemy o całym typie, np. okręt typu Grom i jednostka ORP „Grom”?
    Moja ogromna prośba – czy moglibyście Państwo rozjaśnić mi ten temat?

    Pozdrawiam
    Michał Kopacz
  • Pisownia cząstki żeśmy
    14.11.2015
    14.11.2015
    Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.
    1. Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
    2. W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.

  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego