idea
  • Idea
    24.10.2017
    24.10.2017
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w języku polskim, gdy mówimy idea, mamy na myśli jakąś istotną inicjatywę (np. dla danej społeczności). Zaś w innych językach jest to zwyczajnie pomysł, który nie jest nacechowany emocjonalnie. Jaka jest geneza tego słowa?
  • idée fixe

    21.12.2022
    21.12.2022

    Czy wielkim grzechem jest spolonizowanie idee fixe i użycie frazy idea fix?

  • akcent
    10.01.2003
    10.01.2003
    Jak powinny być akcentowane wyrazy liceum i idea? Dziennikarze tvn akcentują trzecią sylabę od końca. Czy mają rację?
  • Zaszczepić
    5.06.2016
    5.06.2016
    Szanowna Redakcjo,
    coś można zaszczepić komuś, nie czemuś, w znaczeniu ‘rozwinąć w kimś jakieś cechy lub zainteresowania’. Niepoprawnie więc będzie, jeśli napiszę, że: Politycy usiłują zaszczepić w świadomości narodu swoją burżuazyjną ideologię?

    Z poważaniem
    Basia S.
  • Dlaczego sierp i młot, ale Hammer und Siechel?
    23.05.2016
    23.05.2016
    Przy podawaniu nazwy charakterystycznego komunistycznego symbolu w językach germańskich najpierw wymienia się młot, zaś sierp jako drugi w kolejności (podobnie jest w języku greckim, tzn. młot i sierp). W językach romańskich, słowiańskich i należących do innych rodzin (m.in. litewskim, fińskim, węgierskim, albańskim, tureckim) pierwsze miejsce zajmuje sierp, drugie młot. Czy mogłabym poprosić o wyjaśnienie przyczyn tego zjawiska? Skąd u narodów germańskich ta odwrócona kolejność?
  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • Powodzianin
    29.09.2017
    29.09.2017
    Dlaczego ofiary powodzi nazywa się powodzianami? Przecież końcówka -anin oznacza zwolennika jakiejś idei lub mieszkańca jakiejś miejscowości – jest ona więc obraźliwa dla ofiar powodzi. Z drugiej strony skoro ofiara powodzi to powodzianin, jak w takim razie nazwać ofiarę trzęsienia ziemi, pożaru, huraganu, wybuchu wulkanu, tsunami? Absurdalnie brzmiałyby formy: trzęsianin, pożaranin, huraganin, wulkanin, tsunamianin.
  • przymiotniki od nazwisk
    6.07.2011
    6.07.2011
    Witam,
    jaki będzie przymiotnik od nazwiska McLaren, McLuhan – czy jeśli będzie to „czyj”, to: McLarenowski, McLuhanowski? A jeśli „jaki” (np. silnik), to: mclarenowski, mcluhanowski? A nieodmienne art deco – przymiotnik: artdekowski? Nie znalazłam takich przykładów w słowniku.
    Pozdrawiam
    Grażyna K.
  • przymiotniki od nazw osób
    1.12.2006
    1.12.2006
    Chciałam prosić o rozstrzygnięcie pisowni przymiotników: pisma platońskie / Platońskie, jaskinia platońska / Platońska, platoński / Platoński model dialogu, kantowska / Kantowska etyka powinności, filozofia heideggerowska / Heideggerowska. Przeczytałam uważnie odpowiedzi udzielone w poradni, ale w dalszym ciągu nie wiem, czy np. ontologię arystotelesowską można pisać z dużej litery, czy mam ją traktować analogicznie do pojęcia geometria riemannowska.
    Dziękuję bardzo za odpowiedź,
    Ania P.
  • Apostrofa

    16.02.2023
    16.02.2023

    Czy fragment „Nim twe szczęście cię minie” („Trzeba marzyć” Jonasz Kofta) jest apostrofą?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego