-
zabsorbować czy zaabsorbować?27.06.201327.06.2013Szanowna Poradnio!
Czy istnieje w języku polskim wyraz zabsorbować (pochłonąć)? Spotkałam sie kiedyś ze zwrotem: „Pocisk zabsorbował energię”. Może jednak powinno być: zaabsorbował?
Dziękuję. -
Za Chiny
20.02.2022Dzień dobry,
chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia Nie móc sobie za Chiny czegoś przypomnieć.
Pozdrawiam Dominik
-
za czasów…25.05.200825.05.2008Czy wyrażenie za czasów mojej młodości jest pleonazmem?
-
Za dwa dni kalendarzowo 17.09.201917.09.2019Czy istnieje określenie czasu jako za dwa dni kalendarzowo, nie ma słowa kalendarzowo w słowniku i jak to rozumieć? Czy można mówić za dwa dni i myśleć o dniach kalendarzowo, nie dzień jako 24 h, bo jeśli mówię właśnie tak to jak to rozumieć kalendarzowo czy dobowo jako 2x 24h?
-
zadziać29.01.200729.01.2007Witam!
Zainteresowało mnie słowo zadziać. Na przykład: „W moim życiu zadziało się wtedy…”. W znaczeniu stać się, wydarzyć się, używałem tego słowa od lat, jest ono tak samo rozumiane przez znajomych. Ale spotkałem ludzi, dla których zadziać oznacza 'zgubić, zapodziać', i o żadnym innym znaczeniu tego słowa nigdy nie słyszeli. Jak to jest ze słowem zadziać i które znaczenie jest poprawne? -
Zadziać się
25.07.202125.07.2021Od kilkunastu lat upowszechnia się użycie czasownika zadziać się (i też zadziewać się) w znaczeniu odpowiednio ‘wydarzyć / wydarzać się’. Pamiętam, że dawniej słowo to oznaczało potocznie ‘zawieruszyć się’. Czy to nowe znaczenie jest po prostu współczesnym neologizmem rozszerzającym czasownik podstawowy dziać się, czy też takie użycie było znane już w XX wieku, tylko nigdy się wtedy na nie nie natknąłem?
Dziękuję za pomoc, Łukasz
-
zadziałałać4.03.20124.03.2012Witam!
Która forma jest poprawna – coś zadziało czy coś zadziałałało?
Pozdrawiam -
zagadki gramatyczne14.11.200114.11.2001Szanowni Państwo!
Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
Mirosław Sochalski, Bydgoszcz -
Zagadkowe konwolwenta
28.11.202128.10.2021Szanowni Państwo,
mam problem ze słowem „konwolwenta”. Znalazłem je w słowniku ortograf. zupełnie przypadkiem i zaintrygowało mnie znaczenie. Sprawdzałem w różnych słownikach – od staropolskiego, przez XVII-wieczny, Lindego, „trojaczki”, Doroszewskiego aż po współczesny 50-tomowy – bez skutku. Sądzę, że może pochodzić od łac. „convolvere”, ale to wcale nie musi współgrać ze znaczeniem w polszczyźnie. Czy byliby Państwo w stanie pomóc mi w rozwiązaniu zagadki?
Z wyrazami szacunku
Marcin Fastyn
-
Zagadkowe spuścić po brzytwie 15.10.201615.10.2016Szanowni Państwo,
skąd wzięło się wyrażenie spuścić po brzytwie?
Czy jest to regionalizm?
Czy można ją wiązać z niemieckim słowem: abziehen – zieh ab!.