j
-
zapis inicjałów22.02.201022.02.2010Witam,
czy używając inicjałów zamiast pełnego imienia (imion) i nazwiska, należy rozdzielać je spacjami, a jeśli tak, to w jaki sposób? Podam przykład: Jarosław Marek Rymkiewicz to J.M. R., J.M.R., J. M. R., a może JMR, bo i z takim zapisem się spotkałem?
Pozdrawiam,
Paweł Kulpiński -
Dzierżawczość w języku polskim 22.03.201622.03.2016Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
- Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
- Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela - Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.
W związku z tym mam pytania:
- Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom? - Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
- Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
Jan Zidek - Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
-
iż8.04.20098.04.2009Chciałem się dowiedzieć czegoś o etymologii oraz zastosowaniu słowa iż. Irytuje mnie jego nadużywanie i pragnę wiedzieć, po jakich słowach można używać iż. Czy poprawnym jest: „Świadczy to, iż…?” Czy można stosować iż zamiennie z że i czy oba znaczą to samo?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Józef
-
łącznik w inicjałach6.10.20056.10.2005Na stronie Rady Języka Polskiego znalazłam informację przygotowaną przez prof. J. Podrackiego w ramach prac Komisji Ortograficzno-Onomastycznej o niestosowaniu łącznika w inicjałach imion i nazwisk dwu- i wieloczłonowych, np. Tadeusz Dołęga-Mostowicz (T.D.M.). Zaskoczyła mnie więc porada udzielona przez dra J. Grzenię, który sugerował stosowanie łącznika w podobnych przypadkach. Jak rozumieć tę rozbieżność?
-
Przymiotnik od Vivaldi16.05.201716.05.2017Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, jak utworzyć przymiotnik jakościowy od nazwiska Vivaldi. Intuicyjnie powiedziałabym vivaldiowski, jednak coś brzmieniowo nie pasuje mi w tej formie… Szukanie w Google daje tylko kilkadziesiąt wyników dla tej formy. Inna rzecz: jeśli pod względem słowotwórczym forma vivaldiowski jest poprawna, to czy można jej swobodnie używać mimo tego, że praktycznie nikt jej nie używa?
-
Przypisy bibliograficzne oraz bibliografia w tłumaczonej książce
12.02.202312.02.2023Szanowna Poradnio! Moje pytanie dotyczy przypisów i bibliografii w książce, która jest przetłumaczona z j. angielskiego. Czy przypisy powinny pozostać niezmienione, tj. w oryginale (podobnie bibliografia)? Co jeśli autor odwołuje się do dzieł, które w j. polskim w ogóle nie istnieją? Czy należy przetłumaczyć tytuły dzieł na j. polski samodzielnie? Co w przypadku, gdy w przypisie znajdują się dodatkowe informacje czy komentarze w j. angielskim. Czy należy je przetłumaczyć?
Proszę o pomoc.
Dagmara
-
tajemnica poliszynela21.10.201221.10.2012Szanowni Państwo!
Zastanawiam się, dlaczego we frazeologizmie tajemnica poliszynela komponent poliszynel zapisywany jest małą literą. Z mojej kwerendy wynika, że rzeczownik poliszynel jest nazwą własną – imieniem garbatego błazna z francuskiego teatru lalek (wywodzącego się z włoskiej komedii dell’arte), który głośnym szeptem powierzał publiczności sekrety i tak wszystkim znane. Skąd bierze się zatem zapis od małej litery?
Z wyrazami szacunku
Dominik -
zaproszenia ślubne11.02.201211.02.2012Witam.
Mam problem z odmianą nazwisk na zaproszeniach ślubnych. Jak powinnam napisać: „Mam zaszczyt zaprosić Marię i Jana Baran (Baranów), M i J Boruń (Boruniów), M i J Brzeszcz (Brzeszczów), M i J Furgała (Furgałów), M i J Krupa (Krupów), M i J Szymaniak (Szymaniaków)”? I czy „mam zaszczyt zaprosić Marka Szczot (Szczota), M. Sasik (Sasika), M. Bzowy (Bzowego)”?
Dziękuję i liczę na pomoc -
Alfta? 18.04.201718.04.2017Szanowni Państwo,
matematycy potrzebują czasem tworzyć coś w rodzaju liczebników porządkowych od nazw zmiennych. Słowa typu enta czy emta nie budzą wątpliwości, ale co z takim pseudo-liczebnikiem utworzonym od alfa: czy jest to liczba alfta czy alfata?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
do Sadłogoszcza czy do Sadłogoszczy?
27.07.202227.07.2022Szanowni Państwo,
proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.
Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.
Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.
W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.
Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?
