o-kształcie
  • o kształcie i w kształcie
    7.03.2015
    7.03.2015
    Witam,
    dręczy mnie od jakiegoś czasu mały problem. Czy o kształcie i w kształcie mogą być stosowane zamiennie? Moje wątpliwości biorą się z tego, że często spotykam je używane w tym samym kontekście, lecz osobiście korzystam z pierwszego, gdy przyrównuję coś do figury geometrycznej, a ostatnie rozumiem jako np. płyn w naczyniu (przybierający kształt, który nie jest mu właściwy) lub, bardziej dosłownie, jako coś „siedzącego w kształcie” (lub Kształcie).
    Pozdrawiam
    A.B.
  • O zapisywaniu nazw z członami papryka, pieprz, sos, zupa, koktajl
    12.07.2019
    12.07.2019
    Dzień dobry
    Uprzejmie proszę o pomoc w rozwiązaniu poniższego językowego dylematu.
    Czy to nazwy własne: papryka Scotch Bonnet, papryczka habanero (Capsicum chinense), pieprz cayenne, papryka jalapeño (Capsicum annuum), chili Bhut Jolokia, papryka pepperoni, sos Worcestershire, sos Tabasco, wieprzowina jerk, zupa callaloo, dwie Cuba Libre (drinki), trzy Bloody Mary (drink), osiem Cancanchar (drink), pięć Barbadosów Sunrise, dwa koktajle Mołotowa (butelka zapalająca), dwa koktajle Mołotowa (drink)?
  • o roli dialektu śląskiego
    26.11.2007
    26.11.2007
    Szanowni Państwo,
    uzupełniając moje poprzednie pytanie: czy odpadnięcie Śląska od Polski w XIV w. miało jakiś znaczący wpływ na formowanie się polszczyzny ponadregionalnej i jej obecny kształt? Z jednej strony to na pewno istotne wydarzenie polityczne, z drugiej, jak mogłem przeczytać w odpowiedzi, dialekt śląski miał wiele cech wspólnych z dialektem małopolskim i wielkopolskim, a te przecież miały duże znaczenie w kształtowaniu się polszczyzny ogólnej.
    Z poważaniem
    Filip Cerkaski
  • kształt i funkcja
    6.09.2001
    6.09.2001
    Jaka jest różnica między szklanką i filiżanką?
  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • ziemia czy Ziemia, słońce czy Słońce?
    30.12.2009
    30.12.2009
    Czy wyraz ziemia jest poprawnie napisany w poniższym zdaniu: „«Dom» jest filmem o ziemi”? Czy w przypadku gdybyśmy dodali wyraz planeta: „«Dom» jest filmem o planecie Ziemia”, ziemia należałoby napisać wielką literą? Kiedy nazwy ziemia, słońce i księżyc są traktowane jako terminy astronomiczne, bo tylko wtedy piszemy je wielką literą?
    — lumay, internauta
  • Dwudziesto-dwunastościan
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    jak poprawnie należy zapisać inną nazwę bryły (ścięty dwunastościan):
    dwudziesto-dwunastościan – z dywizem
    czy łącznie:
    dwudziestodwunastościan?

    Dziękuję za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku
    K.Z.
  • klin

    14.01.2024
    14.01.2024

    Dzień dobry, ciekawi mnie etymologia wyrażenia „klin”/"„walić klina”, tj. spożycia z rana alkoholu, żeby zredukować objawy kaca. Kiedy to określenie pojawiło się w mowie potocznej i skąd skojarzenie klina z rzeczoną czynnością? Serdecznie pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego