paralelny
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • lady Makbet czy Lady Makbet?
    28.05.2015
    28.05.2015
    Lady Makbet czy lady Makbet? Jaką literą należy zapisywać nazwisko żony Makbeta: małą czy wielką (lady czy Lady)? Podobny problem jest z Królem Learem. Słownik PWN zaleca pisownię lady Makbet, ale jednocześnie zaleca pisownię nazwisk postaci bajkowych wielkimi literami (Piotruś Pan). Czy to nie jest czasem niekonsekwencja?
  • Lubić lubię, ale…
    7.10.2008
    7.10.2008
    Jak należy zapisać paralelną konstrukcję bezokolicznikowo-czasownikową według schematu „Lubić, lubię, ale nie jem”:
    a) Lubić, lubię, ale nie jem;
    b) Lubić lubię, ale nie jem;
    c) Lubić – lubię, ale nie jem?

    Inne przykłady:
    Dziwić, to nie dziwi.
    Podróżować pociągami na „tamtą stronę”, podróżowały tylko jednostki (…).
    Jeździć dokądkolwiek indziej się nie jeździło, chyba że wielcy ryzykanci (…).
    Musieć, muszą ogólnie nie więcej niż obmyć podłogę (…).
    Pracować nie pracuje nikt.
  • Mieszkam na Lubiczu albo na ul. Lubicz
    23.09.2022
    21.11.2017
    Zastanawia mnie jak poprawnie odmieniać ulicę Lubicz w Krakowie. W Krakowie mieszkam od niedawna, ale już zauważyłam, że zdecydowana większość mówi, że na przykład mieszka na Lubiczu. Niektórzy zaś twierdzą, że jedyną poprawną formą jest mieszkam na Lubicz – ponieważ Lubicz jest nazwą herbu, a nazwisk herbowych się nie odmienia. Jednak ta ulica nie jest powiązana z konkretną osobą noszącą to nazwisko, np. z Janem Lubicz, więc czy stosowanie tej reguły jest w tym przypadku naturalne i logiczne?
  • nie tak dobre (,) jak dawniej
    4.10.2013
    4.10.2013
    Szanowni Językoznawcy!
    Czy konstrukcje: na coś równie pięknego i jednocześnie tak zabójczego jak ten gatunek i nie są tak dobre jak dawniej faktycznie wymagają przecinka? Bo z takim spotkałam się wymogiem. Moim zdaniem nie są to porównania paralelne, nie ma tu paraleli typu równie piękny, jak zabójczy czy np. tak dobre, jak stare. Wręcz byłabym za tym, że przecinek w nich jest zbędny, a może nawet błędny.
    Dziękuję za odpowiedź.
    Anna
  • oksymoron czy antyteza?
    2.01.2003
    2.01.2003
    Czy w kolędzie „Bóg się rodzi, noc truchleje…” występuje oksymoron czy antyteza?
  • Oprócz

    16.02.2021
    16.02.2021

    Nadużywa się ostatnio konstrukcji rodem z angielskiego (besides), co prowadzi do takich rezultatów: Jan Brzechwa oprócz swojej kariery pisarskiej, był zarówno członkiem Komisji Prawa Autorskiego, jak i ekspertem w tej dziedzinie. Czy Państwa też tego typu logika budowy zdania razi? Czyją karierę pisarską mógł mieć jeszcze Brzechwa? Oprócz kariery był członkiem komisji?

  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe zdania są poprawne:
    1. Polega na poddaniu się woli innego [drugiego?] człowieka.
    2. Zebrali wszystkie książki, jakie tylko zdołali (!), i wysłali rękopisy do Europy.
    3. Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adam.
    4. Gestykulując różowym długopisem, uniosła go w powietrze.
    5. Ich plan był równie ciekawy(,) jak ryzykowny.
    6. Spijała wino równie chciwie(,) jak wodę.
    7. Spotkała w kinie dwóch wybitnych lekarzy Adama Kowalskiego i Jana Nowaka.


    Dziękuję.
  • Poprawność zdań
    31.01.2016
    31.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy podróż można podjąć, czy tylko się w nią wyrusza itp.?
    Drugi problem: czy w tych zdaniach/wyrażeniach powinny być przecinki:
    z własnej nieprzymuszonej woli, Znalazła się w tej samej grupie co moja koleżanka, Patrzyli, jak biegnąc, znika za rogiem?
    I problem trzeci:
    Ogromną większość ludzi można uznać za nieszkodliwe.
    Czy nie powinno być: nieszkodliwą?

    Za poważaniem
    Czytelniczka
  • poseł i posłanka
    4.04.2008
    4.04.2008
    Szanowni Eksperci.
    Mam następujące pytanie. Skoro jest mężczyzna poseł, to dlaczego kobieta jest posłanka, a nie posełka? Przecież można mówić pan lub pani poseł. Przecież taka osoba niesie poselstwo a nie posłanie. A jeżeli niesie posłannictwo, to pan powinien być poslan lub posłany. No chyba że można przyjąć, iż mężczyzna niesie poselstwo, a kobieta posłannictwo.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego