pomimo
  • i/lub
    24.02.2023
    21.06.2007
    Witam!
    W języku angielskim funkcjonuje wyrażenie and/or. Podobno przetłumaczenie tego zwrotu jako i/lub jest niewłaściwe. Dlaczego? Podobno słowo lub samo w sobie oznacza i/albo. Czy to prawda? Chyba każdy używa tego słowa jako synonimu wyrazu albo, a nie i/albo.
    Czy można więc potraktować ten błąd jako rozpowszechniony i przetłumaczyć ten zwrot jako i/lub pomimo (teoretycznego) błędu, tak jak robi się z innymi rozpowszechnionymi w języku polskim błędami?
  • Interpunkcja okoliczników wtrąconych
    11.05.2016
    11.05.2016
    Szanowni Państwo,
    wiadomo, że członów inicjalnych rozpoczynających się od: w związku z…, pomimo, dzięki…, z uwagi na… itp. nie należy oddzielać przecinkami. A czy trzeba lub należy robić to, gdy umieszczone są one w środku zdania? Przykład: Pochodzące z elektrowni ciepło(,) z uwagi na wysokie normy dotyczące [lub: dzięki wysokim normom(…)] produkcji(,) jest ogrzewaniem przyjaznym dla środowiska. Czy jest to może uzależnione od długości całego zdania?

    Z wyrazami szacunku
    K.Z.
  • Jazyd czy jazyda?

    24.04.2017
    24.04.2017

    Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?

  • kakao
    22.10.2002
    22.10.2002
    Czy pomimo tego, że wyraz kakao jest wyrazem nieodmiennym, istnieje w dopełniaczu liczby pojedynczej forma kakaa?
  • krom
    29.10.2004
    29.10.2004
    Witam. Z jakiego języka pochodzi słowo krom 'z wyjątkiem, oprócz'? Czy to samo znaczenie jest w kontekście cytatu z Iliady (przekład Ksewerego Dmochowskiego): „(…)Tak się i możnie miasta Pryjama ocali,/ I Atryd żonę weźmie krom wszelkiej zatargi” (księga czwarta)?
  • kurde
    29.10.2001
    29.10.2001
    Za użycie słowa kurde moje dziecko otrzymało uwagę do dzienniczka. Pomimo iż słowo to jest mi znane, nie sądziłem, że jest to wulgaryzm. Nie zastanawiałem się też nad jego znaczeniem i teraz nie wiem, jak mam postąpić. Proszę o możliwie obszerne wyjaśnienia dotyczące słowa kurde.
  • LaTeX (ponownie)

    22.03.2017
    22.03.2017

    Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).

    Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].


    Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).

    Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).

    Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.

    Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?

    Maciej St. Zięba

  • mimo to czy mimo tego?
    5.06.2003
    5.06.2003
    Kiedy pisać MIMO TO, a kiedy MIMO TEGO?
  • motto
    22.11.2012
    22.11.2012
    Czy pisząc list gratulacyjny i opatrując go mottem (cytatem), należy postawić na końcu kropkę. Np. „Śpieszmy się kochać ludzi…” czy „Śpieszmy się…”.
    Bardzo proszę o wyjaśnienie i z góry dziękuję.
  • motywacja
    6.11.2002
    6.11.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy poprawne jest sformułowanie: „szeroki zakres motywacji podróży turystycznych”? Zastanawiam się, czy słowa motywacja mozna używać bez przyimka w tym kontekście.
    Z góry dziękuję za pomoc
    Anna K.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego