prawdopodobieństwo
  • najprawdopodobniej

    4.09.2021
    28.12.2011

    Niektóre słowniki nie uznają słowa najprawdopodobniej – czy znaczy to, że nie powinno się go używać? Czy prawdopodobieństwo można stopniować? Na pewno ekonomiczniejszy jest wariant prawdopodobnie, ale czy najprawdopodobniej należy bezwarunkowo unikać?

  • Lodzia tramwajarka
    23.01.2013
    23.01.2013
    Lodzia tramwajarka to tytułowa bohaterka opowiadania Jana Brzozy z 1958 roku. Zastanawiam się, jak mogło brzmieć pełne imię Lodzi, bo niestety w opowiadaniu nie pada ono ani razu. Czy jest to zdrobnienie od Alodii albo Leokadii?
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Arbitralny
    5.09.2018
    5.09.2018
    Słowo arbitralny definiowane jest jako ‘bezkompromisowy, narzucony bez możliwości sprzeciwu’; ma wydźwięk, zdaje się, negatywny.
    Często spotykam się z nim w pracach dotyczącej statystyki w znaczeniu ‘umowny, konwencyjny’, na przykład w odniesieniu do: wartości prawdopodobieństwa, parametru („Analiza danych […]” Zięby), progu, przedziału ufności (Google), tj. wartości liczbowych ogólnie przyjętych, ustanowionych na drodze porozumienia.
    Czy takie użycie należałoby uznać za element naukowego żargonu?
  • billboard
    31.12.2002
    31.12.2002
    Dzień dobry! Chciałem zapytać o słowo billboard. Od kiedy oficjalnie funkcjonuje w polszczyźnie? Z góry dziekuję.
  • Coś jest nie tak
    30.06.2014
    30.06.2014
    Witam.
    Podczas rozmowy ze swoim znajomym, napisał mi on: „Poprawi mi humor i się czegoś dowiadujesz”. Mowa tu o obejrzeniu pewnego programu historycznego. Kiedy przeczytałem to zdanie, poczułem, że coś jest „nie tak”. Zastanawiam się, czy takie zdanie jest poprawne językowo.
  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

  • Czynnik w matematyce
    10.04.2019
    10.04.2019
    Szanowni Państwo,
    chciałem spytać o etymologię słowa czynnik w znaczeniu ’argument mnożenia’. Czy chodzi może o to, że czynić miało znaczenie ‘pomnażać’? Jak to dokładnie było?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Forma fleksyjna podtytułu

    8.12.2023
    8.12.2023

    Mam wątpliwość dotyczącą odmiany fleksyjnej słowa "rzecz" w tytule książki w następującym nagłówku:


    Ocena wybranych narzędzi tłumacza w przekładzie "Bestiariusza słowiańskiego. Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach"

    czy może jednak:

    ..."Bestiariusza słowiańskiego. Rzeczy o skrzatach, wodnikach i rusałkach".


    Dziękuję :)

  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego