przestarz
  • Tylko Apollo w mianowniku
    23.01.2020
    23.01.2020
    Czy forma mianownika Apollin jest dopuszczalna (np. jako archaizm)? W przypisie do Promethidiona napisano: Współcześnie używana jest forma Apollo, co można by rozumieć, że kiedyś i Apollin był w łaskach. Mianownik w tekście się nie pojawia, a przypis jest do dopełniacza (Apollina), który współcześnie słowniki umieszczają pod Apollo.
    (wspomniany przypis – zob. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/promethidion.html#footnote-idm139931596965744 )
  • znajdować coś jakimś
    27.04.2015
    27.04.2015
    Czy używanie słowa znajdować w znaczeniu 'oceniać' jest dopuszczalne? Na przykład: „Jak znajdujesz naszych nowych pracowników?” czy „Jak znajdujesz swoje danie?”. Informacje na sjp.pwn.pl sugerują, że nie: „Znajdować: daw. «ocenić stan czegoś, co się zobaczyło po przyjściu gdzieś»”.
  • adres powitalny
    3.07.2009
    3.07.2009
    Droga Poradnio,
    co myślisz o zwrocie adres powitalny, występującym jako określenie krótkiego wystąpienia otwierającego konferencję, zebranie, zgromadzenie itd., wygłaszanego przez jakąś ważną osobę, przewodniczącego, gościa honorowego itd.? Po angielsku – welcome address – czy to nie jest kalka z angielskiego? Czym to zastąpić? Czy radzisz unikać tego zwrotu?
    Pozdrawiam,
    Krystian Ignasiak
  • dom
    22.02.2005
    22.02.2005
    Witam. Czy poprawna jest forma domie utworzona od słowa dom w wołaczu liczby pojedynczej? Niektóre słowniki zdecydowanie przeczą istnieniu formy domie, zaś inne – notują ją jako prawidłową.
    Pozdrawiam.
  • fortepianista
    24.11.2009
    24.11.2009
    Szanowni Państwo,
    jeszcze Chopin używał w listach słowa fortepianista. Chciałbym się dowiedzieć, czy wyraz ten może być dziś wciąż używany – mimo że nie jest notowany we współczesnych słownikach.
  • inkomodować
    27.09.2005
    27.09.2005
    Mam problem z czasownikiem inkomodować znalezionym w słowniku wyrazów obcych dostępnym na Waszej stronie. Czy w znaczeniu 'przeszkadzasz mi' powinno się (założywszy, że ktokolwiek tego słowa użyje!) powiedzieć inkomodujesz mnie czy też inkomodujesz mi? A może czasownik ten wcale nie ma dopełnienia? Prosiłbym o jakieś informacje na jego temat.
  • miesiąc
    30.05.2007
    30.05.2007
    Czy wyraz Miesiąc bywał używany jako synonim Księżyca w znaczeniu, dla którego przewidziano dużą literę? Indywidualizmy z opowiadań sci-fi czy skeczów kabaretowych są do wyobrażenia i zaakceptowania na tych specyficznych poziomach przekazu, ale czy bywały teksty o Srebrnym Globie pisane zupełnie na poważnie, np. o lądowaniu na Miesiącu, geologii (orbicie, zaćmieniu) Miesiąca?
    A w znaczeniu (ogólniejszym, ale wciąż astronomicznym) 'satelita', np. miesiące galileuszowe?
  • Muzeum Historii Naturalnej
    3.10.2016
    3.10.2016
    Szanowni Państwo,
    The Natural History Museum w Londynie, jak i nazwy innych muzeów o podobnej tematyce tłumaczone są jako Muzeum Historii Naturalnej. Czy jest to prawidłowa nazwa w języku polskim? Czy nazwy Muzeum Historii Ziemi lub Muzeum Historii Przyrody nie byłyby bardziej poprawne?

    Z pozdrowieniami
    Czytelnik
  • Przestarzałe formy odmiany niektórych rzeczowników męskich na -a

    12.03.2024
    12.03.2024

    Dzień dobry!

    Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.

    Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.

    Z wyrazami szacunku

    Aneta Szulc

  • służebny
    25.10.2014
    25.10.2014
    Szanowni Państwo!
    W Poradni znalazłem określenie służebny tylko pośrednio, natomiast nadal mnie ono intryguje. Zadam więc konkretne pytanie: czy zdania poniżej są idealnie poprawne z punktu widzenia WSPÓŁCZESNEJ polszczyzny (nie piszę powieści historycznej)?
    1. Jestem służebny.
    2. Jestem służebnym.

    Z poważaniem
    W.M.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego