przyjechać
  • Ortografia: motyl Morpho Menelaus; przyjechał na uralu
    7.02.2017
    7.02.2017
    Szanowna Poradnio,
    jak zapisać połączenie nazwy gatunkowej i własnej: motyl morpho menelaus czy motyl Morpho Menelaus? Czy marki popularnego motocykla (Ural) można używać jako rzeczownika pospolitego (przyjechał na uralu?).
    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • Kłopoty z liczebnikami
    30.12.2015
    30.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań w związku z liczebnikami.
    Czy dobrze mi się wydaje, że można powiedzieć zarówno Przyjechały dwie trzecie zespołu, jak i Przyjechało dwie trzecie zespołu?
    Stoisz przed trojgiem drzwi (nie: drzwiami)?
    Mimo dwa tysiące dwunastu czy Mimo dwóch tysięcy dwunastu?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kowale

    3.02.2024
    7.06.2023

    Niedaleko miejscowości, w której się wychowałem, są Kowale – Pańskie i Księże. Jeździło się do Kowali, było się z Kowali. Obecnie mieszkam gdzie indziej (na Dolnym Śląsku) i tu też są Kowale. Ale jest się z Kowal i jeździ się do Kowal.


    Skąd ta różnica (poza zwyczajem)?

  • tryb rozkazujący i negacja
    10.11.2014
    10.11.2014
    Zastanawiam się właśnie nad formami trybu przypuszczającego takich czasowników jak np. wchodzić lub przyjeżdżać. Powiemy: „Wejdź do środka!”, ale gdy zaprzeczymy, zmieni się forma czasownika: „Nie wchodź do środka!”. „Przyjedź do mnie”, ale „Nie przyjeżdżaj do mnie!”. Z czego wynikają te dwie różne formy?
  • po wyjściu za szkoły…
    14.10.2015
    14.10.2015
    Mam problem z rzeczownikami odczasownikowymi. Czy zawsze powinny odnosić się do podmiotu zdania? Nie ma raczej wątpliwości, że zdania typu „Po wyjściu ze szkoły przyjechał autobus” są niepoprawne, można więc tak samo traktować zdania w rodzaju „Po kliknięciu przycisku pokaże się animacja”. Co jednak w przypadku, gdy podmiot nie jest wyraźnie zaznaczony (semantycznie), na przykład „Po kliknięciu przycisku następuje powrót do strony głównej” albo „Po kliknięciu przycisku nic się nie dzieje”?
  • blm czy blp?
    1.09.2009
    1.09.2009
    Moje pytanie dotyczy wyrazu kuzynostwo (w znaczeniu 'kuzyn wraz z żoną'), a konkretnie jego liczby. Większość słowników (sieciowy USJP, SJP Szymczaka czy słownik warszawski) podaje informację: blm, jednak wyraz ten łączy się z czasownikami w lm: „Przyjechali kuzynostwo”, co raczej świadczyłoby o braku lp. Z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/;8119 można wywnioskować, że analogiczny wyraz wujostwo podany jest jako przykład plurale tantum. Jak to zatem jest z tą liczbą?
    dagome24
  • w przyszłym maju

    6.05.2024
    6.05.2024

    Dzień dobry,

    czy sformułowanie „w przyszłym maju” jest poprawne? Czy może lepiej użyć „w przyszłym roku w maju”?

    Dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

  • Znak opuszczenia a przecinek

    30.05.2022
    30.05.2022

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące opuszczenia w cytacie. Czy znak [...] lub (...) może zastąpić przecinek w takim zdaniu:

    „Jeśli mieszkańcy się nie podporządkują […] zostaną ukarani chłostą”.

    Bardzo mi tu brakuje tego przecinka.


    Będę wdzięczna za odpowiedź.

  • Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowna Poradnio,

    w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

    „Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.


    Z poważaniem,

  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego