późny
  • szacunek
    8.12.2015
    8.12.2015
    Szanowni Państwo,
    bardzo mnie ciekawi, skąd homonimiczność wyrazu szacunek. Nie widzę na pierwszy rzut oka bliskości między dwoma głównymi znaczeniami (takimi jak w SJP). Interesujące jest to, że homonimiczność występuje też w formach synonimicznych. Na przykład estyma oznacza ‘poważanie’, a w bardziej specjalistycznym języku występuje pojęcie estymacji, odnoszące się do drugiego znaczenia szacunku. Wygląda na to, że rzecz sięga poza obręb naszego języka. Tym bardziej frapuje mnie źródło.
  • szewcy i krawcy
    6.09.2004
    6.09.2004
    Pytanie krótkie acz treściwe. Dlaczego szewc i krawiec, a nie szewc i krawc?
  • szkop
    2.01.2004
    2.01.2004
    Nie znalazłem nigdzie informacji o etymologii słowa szkop (pogardliwie o Niemcach, w szczególności o żołnierzach Wehrmachtu). Nazwa ta często wytępuje u Wiecha (np. Café „Pod Minogą”), ale także w Zakazanych piosenkach („po dychu od chłopa na trumnę dla szkopa”). Czy szkop i skop mają wspólne pochodzenie?
  • szopenfeld
    18.06.2012
    18.06.2012
    Dzień dobry!
    Chciałem dziś zapytać o szopenfeld, technikę kradzieży sklepowej. Jakie jest pochodzenie tego słowa? Czy można datować jego pojawienie się w polszczyźnie?
  • szyk przydawki przymiotnikowej

    27.04.2023
    27.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.


    Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

    Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.


    Z poważaniem

    Adrian Fröhlich

  • Śląsk
    9.08.2002
    9.08.2002
    Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, jaka jest etymologia nazwy Ślask. Dziękuję za odpowiedź.
    Urszula Drahna
  • tałałajstwo
    20.10.2012
    20.10.2012
    Czy zechcieliby Państwo wyjaśnić, choćby pokrótce, skąd wzięło się słowo tałatajstwo (lub tałałajstwo, jak podaje słownik)? Zabawne, dziwne słowo, czyż nie? W dodatku często błędnie (?) pisane jako tatałajstwo.
  • Urodzony dn. 10/20 maja 1589 r.
    22.11.2015
    22.11.2015
    Drodzy Państwo,
    mam dylemat, jak zapiać poprawnie datę w poniższym zdaniu:
    Leonardo da Vinci (ur. 15. 04. 1452–23?, zm. 04. 1519) wybitny, wszechstronnie uzdolniony człowiek Renesansu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Ślę serdeczności
  • Wart Pac pałaca…
    25.07.2002
    25.07.2002
    Co oznacza powiedzenie: „Wart Pac pałaca, a pałac Paca”? W jakim kontekście można się nim posłużyć?
  • wataha
    11.01.2011
    11.01.2011
    Witam,
    forma rzeczownika wataha w miejscowniku jako watadze jest albo kiedyś była forma poprawna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego