płaszcz
  • nie czarny, ale i nie szary
    4.09.2012
    4.09.2012
    Dotyczy pisowni nie, a konkretnie w zdaniu:
    Opatulony w wełniany płaszcz, nie czarny, ale i nie szary – z wielobarwnym szalikiem, który zacisnął się na szyi, z czapką ściśle przylegającą do głowy, na której końcówce wisiał niezdarny frędzel – szedłem w zamyśleniu, wpatrując się w kolejne metry dzielące mnie od dworca PKP.

    Chodzi o nie czarny i nie szary. Czy tak jest prawidłowo, czy pisane łącznie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • przebrać strój
    28.03.2008
    28.03.2008
    Na pewnym internetowym forum zostałem zaatakowany w związku z napisaniem następującego zdania: „…ale żeby zapomnieć przebrać strój?”. Za SJP: „przebrać' – zmienić komuś lub sobie jakąś część ubioru”. Rozumiem różnicę między słowem przebrać z użyciem zaimka zwrotnego i bez jego obecności, dlatego też napisałem przebrać strój (czyli zmienić swój dotychczasowy strój) zamiast przebrać się w jakiś inny strój.
  • wkładać czy zakładać
    20.04.2005
    20.04.2005
    Jak sformułować definicję, która umożliwiłaby jednoznaczne rozstrzygnięcie kwestii, czy ubrania, buty itp. wkłada się, czy zakłada? Podam dwa cytaty ze Słownika poprawnej polszczyzny PWN: „wkładać (…) umieszczać coś, zwykle ubranie, na kimś, na sobie”, „zakładać (…) Używane błędnie w znaczeniu 'wkładać coś, ubierać się w coś'. Np. Zakładać, poprawnie: wkładać, płaszcz, sukienkę, garnitur, buty. Ale: zakładać, kiedy jest mowa o przedmiotach, które się umieszcza na sobie”.
  • Chóralny a chórowy
    15.03.2017
    15.03.2017
    Szanowni Państwo,
    co jest chórowe, a co chóralne?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Dialekt małopolski
    31.03.2017
    31.03.2017
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań dotyczących gwary krakowskiej (dialektu małopolskiego).

    1) Czy zwrot ubierać kurtkę można przypisać do tejże gwary? Staram się dbać o język polski i myślałem, że to po prostu błąd i należy mówić o zakładaniu kurtki.
    2) Czy w innych regionach Polski nie mówi się auto na samochód? Bardzo mnie to zdziwiło.
    3) Czy mówienie w stylu czepak zamiast trzepak można usprawiedliwić gwarą? Jak to jest z tą dopuszczalnością gwarową?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jeśli jest więcej niż jeden mikołaj
    11.12.2018
    11.12.2018
    Mówi się: Mikołaje wyjechali czy Mikołaje wyjechały?
  • Kabaty
    20.10.2009
    20.10.2009
    Witam,
    ostatnio ze znajomymi miałam dylemat dotyczący odmiany słowa Kabaty. Samo słowo kabat oznacza odmianę surduta, więc jeśli nazwa Kabaty wywodzi się od niego, co wydaje się logiczne, forma dopełniacza powinno brzmieć Kabatów. Na przykład „Nie mogę znaleźć Kabatów na planie”. Tymczasem większość osób używa w dopełniaczu formy Kabat. Moje pytanie: czy obie wariacje są prawidłowe? Czy też któraś z nich (która?) jest preferowana?
  • liczba pojedyncza czy mnoga?
    28.02.2006
    28.02.2006
    Dzień dobry, próbowaliśmy ostatnio w gronie znajomych rozstrzygnąć problem: kopiowanie (ucinanie) psom ogona czy ogonów? Opowiedziałam się za pierwszą wersją, bo psom ogonów sugerowałoby posiadanie przez psa więcej niż jednego ogona. Kierowałam się też analogią do operacji serca kilkunatu chorych (no bo chyba nie operacja serc). Czy miałam rację? Ale co z „Czapki z głów!”? Jaka ogólna zasada rządzi w tych przypadku liczbą?
    Małgorzata
  • prochowiec
    1.12.2010
    1.12.2010
    Czy biernik słowa prochowiec brzmi prochowiec, czy prochowca? Czyli czy powiemy: „Włożył prochowiec” czy „Włożył prochowca”?
    Z góry dziękuję i przepraszam za kłopot.
    Magdalena
  • różności
    19.12.2005
    19.12.2005
    1. Spotkamy się wpół do siódmej.
    2. Spotkamy się o wpół do siódmej.
    3. Spotkamy się pół do siódmej.
    4. Spotkamy się o pół do siódmej.
    Internet czy internet?
    Ubrałem spodnie czy założyłem spodnie (kapcie, pidżamę)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego