realnoznaczeniowy
  • Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych

    5.11.2023
    5.11.2023

    Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?

  • attaché

    4.10.2023
    4.10.2023

    Szanowni Państwo,

    proszę o odpowiedź na pytanie, która z form jest poprawna „attaché prasowa” czy „attachée prasowa”. Dodatkowe „e” w języku francuskim służy do tego, by zaznaczyć, że mamy do czynienia z kobietą. W języku polskim informuje o tym przymiotnik „prasowa”, stad wydaje mi się, że dodatkowe „-e” jest zbędne.

    Czy poprawna jest użyta m.in. w rozporządzeniu ministra obrony narodowej forma liczby mnogiej „attachés wojskowi”? Wielki słownik języka polskiego podaje, że ten rzeczownik w liczbie mnogiej jest taki sam jak w liczbie pojedynczej. W licznych publikacjach stosuje się jednak liczbę mnogą z „-s”.

    Dziękuję Państwu z góry za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie

    Agnieszka

  • ciż i też w przypisach
    23.03.2013
    23.03.2013
    Moje drugie pytanie bibliograficzne dotyczy rzadkiej sytuacji, kiedy kolejno przywoływane publikacje mają dwóch (dwoje) i tych samych autorów. Czy właściwe jest wtedy zastosowanie form ciż (dla dwóch mężczyzn lub mężczyzny i kobiety) oraz też (dla dwóch kobiet)? Chodzi tu o odpowiednik form tenże i taż w liczbie mnogiej.
  • koleżeństwo i wujostwo w związkach składniowych

    23.09.2023
    23.09.2023

    Szanowni Państwo, interesuje mnie odmiana słowa koleżeństwo w znaczeniu <<ogół kolegów i koleżanek>>. Czy mówimy „mojego koleżeństwa”? A może raczej „moich koleżeństwa”, tak jak „moich wujostwa”?

    Pozdrawiam Joanna

  • Rodzaj gramatyczny a płeć bohatera
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pracuję nad tekstem, w którym występują imiona typu Motyl z Szafiru czy Żółty Pysk; oba jako imiona żeńskie. Frapuje mnie ich odmiana – czy Motyl będzie się zachowywał jak inne rzeczowniki typu doktor, redaktor, a zatem np. Zostawiłem rozzłoszczoną Motyl z Szafiru samą? Co do drugiego imienia, jestem nieco bardziej zagubiona. Mam już dosyć tego Żółtego Pyska, która nie zna żadnego umiaru? Przyglądałem się miłej Żółty Pysk czy miłemu Żółtemu Pyskowi?
    Z poważaniem
    Felicyta
  • Składnia zgody przy podmiocie szeregowym

    1.07.2023
    1.07.2023

    Witam,

    czy w zdaniu: „...doświadczanie pokazuje, że zakres i rezultat tego są takie same dla każdego z nas” użyta liczba mnoga jest prawidłową formą skoro są wymienione dwa czynniki? Czy raczej pojedyncza jest poprawna? Czy może dowolnie można użyć obu form w tym wypadku?

  • trudne konstrukcje współrzędne
    6.07.2009
    6.07.2009
    Dzień dobry, prosiłabym o wskazanie poprawnej wersji poniższych zdań:
    1. Kolejne strajki miały miejsce w latach 1956 i 1968. — Kolejne strajki miały miejsce w roku 1956 i 1968.
    2. Projekt powstał we współpracy z firmami XYZ i ABC. — Projekt powstał we współpracy z firmą XYZ i ABC.
    3. Samochody czerwony i żółty najbardziej mi się podobają. — Samochód czerwony i żółty najbardziej mi się podobają.
    Z góry dziękuję za pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego