rozeznać
  • Anaforyczne jiż i jenże
    30.10.2018
    30.10.2018
    Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)? 

    Pozdrawiam,
    Katarzyna K.
  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
  • bóść
    12.03.2007
    12.03.2007
    Uważaj, kozioł może cię pobodnąć? Pobóść? Ubóść? Ubodnąć? Wiem, że kozioł bodzie, ale co może zrobić?
  • hu! i chu!
    24.11.2004
    24.11.2004
    Witam. Ortograficzny słownik ucznia (Zygmunt Saloni, Krzysztof Szafran, Teresa Wróblewska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998) na stronie 69 notuje wykrzyknienie: hu! równoznaczne z chu!. Czy ten drugi wariant jest poprawny? Dziękuję za odpowiedź.
  • „Jak w końcu powinno być”
    16.09.2011
    16.09.2011
    Witam,
    mam pytanie odnośnie wyrażenia wiedzieć jak. Chodzi o to, czy w tych zdaniach:
    1. Wiesz, jak się stąd wydostać?
    2. Nie wiem, jakim cudem miałbyś tu sam przetrwać.
    powinien być przecinek przed jak/jakim? Usłyszałem od osoby, która generalnie jest rozeznana w niuansach języka polskiego, że nie jest on tam potrzebny, jednak mnie się wydaje, że powinien być ze względu na to, że są to zdania złożone. Sam już przez to zgłupiałem, jak w końcu powinno być.
    Pozdrawiam.
  • jorgnąć się?
    12.06.2006
    12.06.2006
    Co oznacza zdanie: „A jak ona jorgnie się”?
  • ksiądz dyrektor
    29.09.2014
    29.09.2014
    Szanowni Państwo,
    czy jeśli w zespole szkół katolickich dyrektorem jest ksiądz, to jest to ksiądz-dyrektor, czy ksiądz dyrektor? Równorzędność funkcji pełnionych przez tę osobę (w odróżnieniu np. od księdza proboszcza) przemawia w myśl odpowiedniej reguły za pierwszą opcją, ale widzę, że praktyka jest inna. A jak będzie z księdzem, który ma stopień doktora?
    Z wyrazami szacunku,
    Czytelnik Poradni
  • Lili Marleen
    6.02.2006
    6.02.2006
    Jak prawidłowo pisać tytuł znanej niemieckiej piosenki – Lili Marlen czy Lili Marleen, czy Lilli Marlene, czy Lily Marlene, czy Lili Marlene?
    Czy tylko jeden z wariantów jest prawidłowy, czy może przeciwnie – funkcjonuje kilka pisowni podpartych różnymi argumentami?
  • meczó czy meczy?
    26.12.2009
    26.12.2009
    Dzień dobry!
    Ostatnimi czasy usłyszałem, iż można mówić nie tylko meczów, ale również meczy. Moim zdaniem jedyną poprawną formą w liczbie mnogiej od wyrazu mecz jest forma meczów. Meczyć może co najwyżej koza. Czy mam rację?
    Pozdrawiam!
  • neptyk
    6.07.2006
    6.07.2006
    Proszę o podanie definicji wyrazu neptyk.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego