Jak poprawnie napisać oświadczenie o niekaralności: „Nie byłam karana za przestępstwa…’’ czy „Nie jestem karna za przestępstwa…’’? Która forma – teraźniejsza czy przeszła – ma szerszy zakres? Która forma może zastąpić inną formę? Której bezpieczniej używać?
Pytam, bo instytucje różnie interpretują „Oświadczenie": jedne życzą sobie nie byłam, inne nie jestem.
Dziekuje za pomoc

W naszej szkole rozgorzała dyskusja na temat poprawności interpunkcji w poniższych zdaniach:

1. Pojmany w październiku 1982 r., został skazany na śmierć.
2. Pierwszy, drewniany dom wybudowano w 1500 r. Kolejny, murowany, rozpoczęto budować w 1817 r.
3. Urodzony w mieście Kraków, w województwie małopolskim dnia 31.09.1987 r.
4. Po zatrzymaniu w październiku 1982 r. został skazany w grudniu 1982 r. w grupowym procesie konspirujących przeciwko Polsce na karę śmierci, zamienioną na 50 lat pobytu w więzieniu.

Ponieważ w mediach natrętnie pojawia się zwrot usłyszeć zarzuty (o przestępstwo), zastanawiam się, czy jest on w 100% poprawny. W końcu nie wiadomo, czy skazany na pewno zarzuty usłyszy bądź usłyszał (to bowiem zależy od stanu jego narządu słuchu, koncentracji uwagi itp.), natomiast można powiedzieć, że zarzuty zostaną czy zostały mu postawione, wysunięte, wytoczone itp. Czy rozumuję słusznie i czy moja troska o zwiększoną różnorodność frazeologiczną nie jest przejawem puryzmu?

Szanowni Państwo, chciałam jeszcze raz zapytać o pisownię liczebników – czy w jednym tekście, a nawet na jednej stronie można napisać liczebniki za pomocą słów i cyfr. Np. „W więzieniach było tysiące osób. Dwie trzecie skazanych wraca do więzienia, 20 % nieletnich i 55 % dorosłych”, „W ośrodkach zamkniętych jest dwa miliony (czy 2 mln?) uchodźców”, „Jedna na czterdzieści dwie osoby choruje na raka”, „4 tys. więźniów pozostanie tam do końca życia”.
Dziękuję za pomoc,
Małgorzata Płazowska

W pewnym artykule natknąłem się na wyrażenie: „Lekarz skarze na śmierć matkę i dziecko”. Moim zdaniem powinno być: „Skaże na śmierć”. Wydaje mi się bowiem, że poprawne jest sformułowanie skazać na śmierć, a nie skarać na śmierć. Jednakże w wyszukiwarce Google wyrażenie skarze na śmierć zwraca aż 11 800 wyników, a skaże na śmierć – 43 400. Stąd moja wątpliwość, czy forma skarze na śmierć jest poprawna.

Dzień dobry.
Interesuje mnie sens odmiany Bracia Karamazow. Czy tytuł powieści F. Dostojewskiego nie powinien brzmieć Bracia Karamazowowie? Czy istnieje jakaś różnica w odmianie, gdy mamy na myśli rodzeństwo, a innym razem małżeństwo osób o takim nazwisku?
Dziękuję z góry za odpowiedź. Pozdrawiam Redakcję.

Dzień dobry,

czy poprawne przy przenoszeniu jest takie dzielenie wyrazów: Tade-usz, intelektu-alista, fluktu-acja?

Pozdrawiam

Czytelniczka

Szanowni Państwo,
zadałem kiedyś takie pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Swiety-Mikolaj-i-swiety-mikolaj;17606.html. Zajrzałem ostatnio do odpowiedzi i stwierdziłem, że nadal nie jestem pewien, jak pisać o Świętym Mikołaju w znaczeniu fikcyjnej, czy też symbolicznej, postaci obdarowującej prezentami. Np. Piszę list do Świętego Mikołaja, Dostałem to od Świętego Mikołaja itp. Przykłady cytowane w poradzie dotyczą innych znaczeń.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
interesuje mnie zapis liczebników w prozie. Który zapis będzie poprawny?

• skazano ich na dwa lata–pięć lat; siedem i pół tysiąca–dwadzieścia pięć tysięcy
  czy
  
• skazano ich na dwa–pięć lat; siedem i pół–dwadzieścia pięć tysięcy?
  

Rozumiem, że dwadzieścia–pięćdziesiąt tysięcy ludzi może być mylące: nie wiadomo, czy chodzi o dwadzieścia czy dwadzieścia tysięcy?

Pozdrawiam
Katarzyna C.

Chciałam zapytać Państwa, dlaczego w języku polskim sprawa stopniowania przymiotników jest tak skomplikowana. SPP podaje przy niektórych przymiotnikach dwie lub nawet trzy poprawne formy stopnia wyższego, przy innych tylko jedną, np. bardziej przyjazny lub przyjaźniejszy, ale tylko przyjemniejszy, łagodniejszy. Dlaczego bardziej przyjemny czy bardziej łagodny to formy niepoprawne? Z kolei np. forma kruchszy jest poprawna, a brzmi dziwnie. Myślałam do niedawna, że jest niepoprawna.