-
Polszczyzna aktów prawnych26.03.200126.03.2001Czytając ustawy, rozporządzenia ministrów i inne przepisy, nabieram przekonania, że nikt ich nie sprawdza pod kątem poprawności językowej. Myślę, że inicjatywa Rady Języka Polskiego zmierzająca do uporządkowania tego problemu byłaby bardzo cenna. Tysiące osób codziennie zagląda do różnych aktów prawnych. Z pewnościa język, jakim są pisane, odciska swoje piętno na codziennych obyczajach językowych nie tylko prawników, dziennikarzy, ale także – za ich pośrednictwem – ogółu społeczeństwa, powinien zatem być wzorem. Czy istnieje funkcja sekretarzy sejmowych czuwających nad ostateczną formą zapisanego prawa? Podejrzewam, że niestety nie. Jestem przekonana, ze Rada może zaproponować jakieś skuteczne rozwiązanie tego problemu.
Proszę o rozstrzygnięcie sprzeczności zapisanej w Nowym slowniku poprawnej polszczyzny: Hasło art.: „Decyzję podjęto na podstawie art. 20 [bez kropki] kodeksu cywilnego.” Hasło par.: „Został skazany na podstawie art. 148. [kropka], par. 2 [bez kropki] kodeksu karnego”. Będę niezwykle wdzięczna za jednoznaczną opinię dotycząca stawiania lub niestawiania kropek po takich zapisach. (…)
Czy powinno się stosować przecinki w zapisie art. 20 §10 ust. 7 pkt 2 (…)?
Jest umowa kupna, umowa sprzedaży. Czy określenie umowy zwiazanej ze zleceniem to umowa zlecenia czy umowa-zlecenie?
Z niecierpliwością czekam na rozstrzygnięcie moich wątpliwości i zaręczam, że dzielę je z co najmniej kilkoma tysiącami osób. Bardzo proszę o odpowiedź. Przesyłam ukłony
Agnieszka Balcerak -
po lwiemu21.05.201321.05.2013Robimy coś po swojemu lub po bożemu, po wariacku lub po angielsku. Skoro w pierwszych dwóch wypadkach sprawdza się celownik, to skąd wzięły się formy kończące się na -ku zamiast na -kiemu? Jak nazywa się taka forma?
Jakie są ograniczenia przy tworzeniu analogicznych konstrukcji z po? Czy będzie dobrze po lwiemu albo po wesołemu? -
poszłem?25.10.200725.10.2007Witam!
Doszła mnie informacja, że obok formy wyszedłem poprawna jest również od niedawna forma wyszłem, poszłem itp. Czy to możliwe? Jeśli tak, to na jakiej podstawie? Gdzie można sprawdzać takie „nowinki”?
Pozdrawiam Urszula T.
-
powtarzanie wyrazów5.04.20025.04.2002Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
Dziękuję.
-
poziomica i poziomnica19.03.200719.03.2007Szanowni Państwo,
która forma jest częściej używana w odniesieniu do urządzenia sprawdzającego poziom: poziomnica czy poziomica? Czy libella to to samo?
Pozdrawiam
Joanna -
prahistoria czy prehistoria?21.02.200321.02.2003Wynikła u nas dyskusja dotycząca prehistorii. Czy można dowolnie używać form pra- i prehistoria (a co za tym idzie, również pre- i prahistoryczny)? Czy mają one w jakimś, choćby nikłym stopniu różne znaczenia? Słowniki przy słowie prahistoria odsyłają do prehistoria, co zagadnienia nie wyjaśnia. Będziemy wdzięczni za rozstrzygnięcie sprawy.
Z pozdrowieniami
-
preferencje3.03.20133.03.2013Moje uszanowanie.
Czasami słyszę o czyichś preferencjach muzycznych. Czy to dobre połączenie wyrazów? Sprawdzałem znaczenie słowa preferencje i jakoś nie pasuje mi ono w połączeniu z muzyką. -
rodzaj gramatyczny skrótowców2.04.20092.04.2009Dzień dobry,
chciałabym się dowiedzieć, jaką formę (chodzi mi o rodzaj) czasownika należy stosować po skrócie. Czy należy używać czasownika zgodnego z pełną nazwą, czy np. czasownika rodzaju nijakiego? Dokładniej mam na myśli takie przypadki (przykładowe) „USA są…” (jako że rozwinięcie to Stany Zjednoczone) czy „USA jest…” i podobnie np. „PPS wydało…” czy „PPS wydała…” (jako Polska Partia Socjalistyczna)?
Byłabym wdzięczna za odpowiedź. -
Rodzeństwo
14.02.202114.02.2021Dzień dobry!
Jeżeli rozmawiam z kimś o moim rodzeństwie oraz o jego rodzeństwie, to rozmawiamy o naszych rodzeństwach czy naszym rodzeństwie? Sprawdzałem, że słowo rodzeństwo nie ma liczby mnogiej, jednak wydaje mi się, że użycie liczby pojedynczej nie jest precyzyjne, skoro nie chodzi o 'nasze wspólne rodzeństwo'.
-
różności5.01.20105.01.2010Dzień dobry,
1. Bardzo proszę o odpowiedź, która forma jest poprawna: Miasto stołeczne Warszawa czy Miasto stołeczne Warszawy?
2. Jak zapisać – Nic nie robienie?
3. Sprzed 20 lat czy Sprzed 20 laty?
4. Mandat w wysokości pięćset złotych czy Mandat w wysokości pięciuset złotych?
Dziękuję i pozdrawiam
Magda Galińska