Szanowni Państwo,
szukałem w różnych źródłach, ale nie znalazłem odpowiedzi, zwracam się więc do ekspertów w tej dziedzinie. Czy w rzeczownikach dwuczłonowych pisanych z łącznikiem, chcąc zapisać je wielką literą ze względów grzecznościowych, wielką literą piszemy tylko pierwszy człon czy obydwa? Przykładowo, czy adresując pismo do sędziego-komisarza (taka pisownia występuje w ustawie), chcąc zapisać je z wielkiej litery piszemy Sędzia-komisarz czy Sędzia-Komisarz?

Dziękuję za odpowiedź.

Moje pytanie dotyczy połaczenia wyrazów sędzia i komisarz. Czy należy napisać: sędzia-komisarz, czy sędzia komisarz? Nasuwa mi się tu porównanie do lekarza internisty, laryngologa itd., gdzie drugi człon jest jakby „specjalizujący”. Czy można kierować się w pisowni takich połączeń wyrazowych właśnie tym kryterium? A zatem czy np. szef Amerykanin, szef Japończyk będziemy pisać również oddzielnie?
Dziękuję z góry za odpowiedź
Monika Waćkowska-Kabaczyńska

Dzień dobry,
mam pytanie odnośnie poprawności pisania nazwy zawodu. Jest sędzia piłkarski. Czy stosowane w mediach wyrażenie sędzia piłkarska, odnoszone do kobiety jako sędziego, jest poprawne?

Czy możemy sędziną określić kobietę-sędzię? Czy raczej żonę sędziego? Czy mówiąc o kobiecie – zastępcy głównego księgowego, powiemy: zastępca głównego księgowego, czy raczej zastępczyni głównego księgowego?

Nurtuje mnie pewna sprawa: jak to jest ze słowami sędzia i juror? Czy możemy używać ich dowolnie (zamiennie)? Mnie zawsze wydawało się, że słowo sędzia odnosi się do pracownika sądu, natomiast w konkursie oceniają jurorzy. Jednak bywając na różnych konkursach (nie tylko sportowych, ale także różnych artystycznych), słyszę o sędziach, w programach artystycznych także często oceniają sędziowie (nie jurorzy).

W Polityce przeczytałam zdanie dotyczące Pani Barbary Piwnik: „…oto szefem jednego z najważniejszych resortów nie został polityk lub profesor prawa, ale prosta sędzia”. Czy takie sformułowanie jest poprawne? I jak ogólnie powinno się postępować w takich przypadkach niezgodności rodzajów?

Czym się różni jury od sędziów w kontekście zawodów sportowych lub konkursu innego typu? I czy jury może być jednoosobowe?

Czy skrót SSR – 'sędzia sądu (Sądu?) rejonowego (Rejonowego?)' i inne podobne (SSO, SSN) są poprawne? W praktyce sądowej stawia się je przed nazwiskami sędziów, zwłaszcza w rubrum orzeczenia, ale również w innych pismach urzędowych.
Czy należy je pisać wielkimi literami i bez kropek? Nie spotkałem się z innym zapisem, a jednak mam wątpliwości, czy wyżej wymienione i powszechnie używane skróty są poprawne.
Pozdrawiam,
Michał Grześkowiak

W pewnym artykule natknąłem się na wyrażenie: „Lekarz skarze na śmierć matkę i dziecko”. Moim zdaniem powinno być: „Skaże na śmierć”. Wydaje mi się bowiem, że poprawne jest sformułowanie skazać na śmierć, a nie skarać na śmierć. Jednakże w wyszukiwarce Google wyrażenie skarze na śmierć zwraca aż 11 800 wyników, a skaże na śmierć – 43 400. Stąd moja wątpliwość, czy forma skarze na śmierć jest poprawna.

Dzień dobry!

Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.

Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.

Z wyrazami szacunku

Aneta Szulc