uważanie
  • aninianin
    11.05.2009
    11.05.2009
    Chciałabym dowiedzieć się, czy poprawne jest użycie formy narzędnika aninianinami, którą spotkałam w tytule czasopisma: „Między nami aninianinami” (chodzi tu, jak się domyślam, o mieszkańców Anina). Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź pocztą elektroniczną.
    Agnieszka Nożyńska-Demianiuk
  • anioł biznesu
    22.06.2015
    22.06.2015
    Dzień dobry,
    mam pytanie o zapis terminu (?) anioł biznesu. Jest to kalka z języka angielskiego, oznacza zamożną osobę, wspomagającą początkujące przedsiębiorstwo. Czy należy pisać to w cudzysłowie, wielkimi literami czy bez żadnych wyróżniających znaków? Na ile termin ten traktować możemy jako już przyjęty przez słowniki?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Antydepresant
    9.05.2017
    9.05.2017
    Interesuje mnie dopełniacz słowa antydepresant w zdaniu Połknął połówkę antydepresant[u/a]. WSO podaje końcówkę -u, natomiast WSJP i SGJP – końcówkę -a. Czy mogliby się Państwo odnieść do tej rozbieżności?
  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
  • Atmosferyczny film?
    19.06.2019
    19.06.2019
    Dzień dobry,
    Spieram się z kolegą o użycie przymiotnika atmosferyczny. Znajomy użył go w kontekście, atmosferyczny film, mając na myśli nastrój filmu. Uważam, że nie można w takim kontekście użyć tego przymiotnika. Kto ma rację?

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.

    Pozdrawiam
    Magda
  • Au! Kakałko?
    27.10.2009
    27.10.2009
    Co Państwo sądzą o pisowni , ała (hasło wow w WSPP) i kakałko? Na ile się orientuję, wszystkie pozostałe słowniki notują tylko zapis: au i aua, a kakałko to chyba zupełna nowinka. Intuicja podpowiada mi, że bardziej pasuje tu u, ale nie wiem czemu. Co powoduje więc te rozbieżności, że jedne słowniki zalecają pisownię przez u, drugie – przez ł?
  • Autopotwór
    28.11.2016
    28.11.2016
    Jestem tłumaczką dialogów filmowych, i w filmie, który tłumaczę, pojawia się postać Monster Truck. Nie ma polskiego odpowiednika tej nazwy, ale na potrzeby małego widza (bajka w dubbingu) tłumaczę to jako Autopotwór, a dzieci jeżdżą Autopotworem. Czy ta pisownia jest prawidłowa? (razem czy osobno?)
    Być może lepiej zostawić nazwę w oryginale, zwłaszcza że jest precedens – serial Monster Truck – Mali giganci? Jednak jestem za tłumaczeniem na polski wszystkiego co się da, zwłaszcza dla dzieci…
  • Baczność
    22.01.2019
    22.01.2019
    Czy można powiedzieć miej ją na baczności w znaczeniu ‘miej ją na uwadze, uważaj na nią’.
  • Basy, tenory
    15.11.2015
    15.11.2015
    Czy zwracanie się do basów w chórze per basowie to duży błąd? Muszę przyznać, że końcówka -owie brzmi elegancko i dowartościowująco w stosunku do formy basy, jednak słownik podaje tylko tę ostatnią. Zastanawiam się też nad rozróżnieniem między formą tenory a tenorzy. Jak powinniśmy ich używać? Intuicja mówi mi, że tenorzy odnosi się do wielu solistów, podczas gdy w kontekście całego głosu w chórze powiemy raczej: Tenory powinny popracować nad swoją partią.
  • Basy, tenory – ponownie
    2.12.2015
    2.12.2015
    Szanowna Pani Profesor,
    dziękuję za odpowiedź na pytanie o basy i tenory, ale rzecz w tym, że WSO PWN podaje właśnie dwie formy mianownika liczby mnogiej: tenory albo tenorzy w zależności od znaczenia i druga część mojego poprzedniego pytania dotyczyła właśnie tego, w jakich kontekstach używać jednej, a w jakich drugiej formy, bo różnica znaczeniowa nie jest dla mnie wyrazista.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego