Dzień dobry,

Mam pytania dotyczące dopełniacza słowa ryś. Rozumiem, że formy rysi i rysiów są poprawne. Dlaczego istnieją dwie formy, skąd to wynika? Jaka jest historia ich powstania, która jest pierwotniejsza i „bardziej poprawna”? Może jest szerszy kontekst w tym temacie?

Bardzo dziękuję i pozdrawiam

Tychy powracają jak bumerang. Mimo że eksperci poradni językowej wielokrotnie wypowiadali się na temat dopełniacza tej nazwy, ich odpowiedzi nie satysfakcjonują czytelnika gazety, w której pracuję. Otóż twierdzi on, że poprawna jest jedynie forma Tych, i domaga się dokładnego potwierdzenia, na podstawie jakich ustaleń i kiedy do języka ogólnego i do słowników trafiła forma Tychów. Niestety sama nie potrafię wskazać takiego dokumentu, czy też daty wprowadzenia oficjalnej poprawki (czytelnik twierdzi, że podobne zmiany są poprzedzone konkretnymi przepisami). Bardzo proszę o pomoc i jak najbardziej szczegółową odpowiedź.
Agata Gogolkiewicz

Cóż to za niedopatrzenie w definicji słowa wersalik?
Określenie „czcionka dużej litery alfabetu” jest nieprecyzyjne, a nawet mylne. O ile mi wiadomo, alfabet nie określa rozmiarów liter, a litery w nim zawarte mogą być, co najwyżej, małe lub wielkie.

Czy użycie liczebnika dużo – w znaczeniu 'o wiele, znacznie' – z przymiotnikiem lub przysłówkiem w stopniu wyższym jest rzeczywiście błędem? Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN uznaje je za błędne (w artykule hasłowym dużo), mimo że w części Hasła problemowe – ANGLICYZMY znajduje się taki oto fragment: „Oddziaływanie języka angielskiego nie ogranicza się (jak dawniej) tylko do klasycznych zapożyczeń leksykalnych (…); obejmuje ono DUŻO WIĘKSZĄ część systemu językowego”.

Szanowni Państwo,
Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Barbara Rościszewska

Witam serdecznie.
1. Jak powiedzieć poprawnie: „Widzę go co chwilę” czy też lepiej „Widzę go co chwila”?
2. Czy poprawne jest zastępowanie wyrazem czym słowa im? Mam na myśli konstrukcje typu: „Im więcej ludzi, tym bardziej duszno”. Na Śląsku, gdzie mieszkam, często słyszy się: „Czym więcej ludzi, tym…”. Czy w tym znaczeniu można tych wyrazów używać na równi?

Forma dwóch ludzi oznacza dwóch mężczyzn; dwoje ludzi to mężczyzna i kobieta. Co jednak w wypadku, gdy skład pary, o której mowa, nie jest znany bądź istotny? Czy możemy wtedy mówić o dwojgu ludziach, czy lepiej powiedzieć o dwóch osobach?

Dzień dobry,
jak napisać poprawnie datę: od dnia 24 do 30 września 2009 roku? Czy między dniami stawia się dywiz, czy półpauzę, i ze spacją czy bez? A także czy między dniem, miesiącem i rokiem trzeba koniecznie stawiać spację? Która wersja byłaby poprawna?

24-30.09.2009
24-30. 09. 2009
24 – 30. 09. 2009
24–30.09.2009
24–30. 09. 2009
24 – 30. 09. 2009

Dziękuję

W pisemnym teście w kl. 4 SP dziecko ma za zadanie podzielić na sylaby wyraz komiksy. Jako jedyną słuszną odpowiedź autorzy testu podają ko-mik-sy i taką odpowiedź uznaje za prawidłową nauczycie. Moje dziecko podzieliło na ko-mi-ksy i wydaje mi się to najzupełniej słuszne. „W razie konfliktu kryterium morfologiczne jest nadrzędne w stosunku do fonetycznego, ale dotyczy to pisma” – pisze dr Jan Grzenia. Kto ma rację? Czy błąd popełniło moje dziecko, czy autorzy testu?

Szanowni Państwo,
czy Dzień Zakochanych i Dzień Świętego Walentego (14 II, walentynki) można pisać wielkimi literami?
Z uszanowaniem
Czytelnik