wytyczna
  • wytyczne
    8.07.2002
    8.07.2002
    Będę wdzięczny za wyrażenie opinii w sprawie wytycznych. Co prawda, z przykładów słownikowych wynika, że wyraz ten łączy się bezprzyimkowo z terminami bardziej ogólnymi, np. wytyczne polityki, a z przyimkiem do, gdy chodzi o coś bardziej „konkretnego”, np. wytyczne do działania, ale czy występujące często w praktyce zastosowania tego wyrazu takie jak: wytyczne pobierania próbek czy też wytyczne interpretacji wyników badań są na tyle błędne, że trzeba to do wstawić (a może dotyczące), czy też można (poprawnie) pisać wytyczne pobierania itd.?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Andrzej Górecki
  • Dane i wytyczne

    28.04.2021
    28.04.2021

    Dzień dobry!

    Czy słowa: dane oraz wytyczne należą do pluralia tantum, czy mają też formy liczby pojedynczej?

    Proszę o odpowiedź, bo czuję się zagubiona, gdy mam podać jedną wytyczną lub jedną daną.


    Pozdrawiam

  • odnośne czy odnośnie?
    20.05.2008
    20.05.2008
    Witam serdecznie,
    otóż mam dość poważny problem językowy dotyczący wyrażenia wytyczne odnośne czy też wytyczne odnośnie. Aby nie być gołosłowną, podaję przykład: „Wytyczne odnośne do jednolitych przygotowań do obrony Rzeszy”. No właśnie: odnośne czy odnośnie? Jaka zasada rządzi użyciem przymiotnika bądź przyimka? Bardzo proszę o komentarz, gdyż mam kompletny mętlik w głowie.
    Pozdrawiam i dziękuję za poświeconą mi uwagę
    Ewa Letachowicz
  • kłopotliwa paproć
    21.10.2011
    21.10.2011
    Witam,
    na sprawdzianie w klasie drugiej szkoły podstawowej dzieci miały podzielić na sylaby słowo paproć. Moje dziecko podzieliło w następujący sposób: pap-roć i ma obniżoną ocenę. Wydaje mi się, że oba podziały (pa-proć i pap-roć są poprawne, ale chciałabym się upewnić, zanim zacznę przekonywać nauczycielkę (która w wytycznych miała ten pierwszy podział).
    Pozdrawiam
  • Przecinek wprowadzający zdanie podrzędne
    12.09.2017
    12.09.2017
    Czy w prostych zdaniach typu: Aby uruchomić silnik, należy… powinniśmy postawić przecinek przed słowem należy, czy też nie?
    A w zdaniach dłuższych, typu: Aby ograniczyć ryzyko dekoncentracji wypadku, należy przestrzegać poniższych wytycznych?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Cytować zgodnie z oryginalnym układem?
    4.11.2014
    4.11.2014
    Szanowni Państwo,
    czy cytując tekst, musimy cytować go zgodnie z jego układem? Na przykład tekst pisany jest ciągiem, a lepsze byłoby jego wypunktowanie (bez zmiany treści) lub inna sytuacja: w tekście źródłowym stosowano jako punktory myślniki, a ja chciałabym dostosować tekst do swoich wytycznych i zamiast myślników użyć liter alfabetu: a)…, b)… itd.
    Dziękuję za odpowiedź
  • Forma dopełnienia: dopełniacz czy biernik
    6.09.2018
    6.09.2018
    Sz. P.,
    chciałbym dotrzeć do wytycznych dotyczących obsługi zjawiska, które na swoje potrzeby roboczo nazywam propagacją przeczenia (dopełniacza) w zdaniu. Jak rozpoznawać w zdaniach, która część bezpośrednio wiąże się z przeczeniem i wymusza dopełniacz, a która powinna być z powrotem w mianowniku czy bierniku? Dla przykładu: Są Państwo jedynym źródłem, któremu nie waham się [by] przekazać środki [środków?] na działanie. Przekazanie środków następuje, więc czuję opór przed dopełniaczem.
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • Jeszcze raz o słowie D(d)yrektywa
    25.06.2018
    25.06.2018
    Chciałem dopytać o: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Ddyrektywa-Rady-92-43-EWG-z-dnia-21-maja-1992-r-w-sprawie-ochrony-siedlisk-przyrodniczych-oraz-dzikiej-fauny-i-flory;18211.html. Chodzi o fragment: „(…) kiedy słowo »Dyrektywa« nie rozpoczyna zdania, oddaje się je w druku małą literą (np. »zawarte (…) w dyrektywie Rady (…)«)”. Ale przecież „dyrektywa” jest tu początkiem nazwy własnej, a podany w nawiasie przykład to ten sam, który właśnie z tego powodu został zapisany wyżej wielką literą.
  • Kodeks postępowania karnego
    9.03.2015
    9.03.2015
    Witam!
    Zastanawia mnie pisownia nazw aktów prawnych np. Kodeks postępowania karnego, w tekstach prawniczych. Czy stosujemy tutaj wytyczne słownika, który wskazuje na wielką literę?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego