Skąd wzięło się powiedzenie: cisza jak makiem zasiał?
Pozdrawiam

Czy należy stawiać przecinek w wypowiedziach typu: „Zrobił to najlepiej (,) jak potrafił”, „Przyjdę najszybciej (,) jak się da”? Wiem, że w wyrażeniach w rodzaju odejść gdzie pieprz rośnie czy cicho jak makiem zasiał przecinka nie ma, ale nie wiem, czy przytoczone przeze mnie też należą do tej kategorii, czy też są bardziej dosłowne, nie zawierają – jak je nazywa słownik interpunkcyjny – „skostniałych zwrotów”.
Pozdrawiam,
Iwona Michałowska

Kiedyś widziałem konstrukcję podzielić razy zamiast utartego (w moim mniemaniu) podzielić przez. Nie wiem teraz gdzie przeczytałem taką konstrukcję, ale ziarno niepewności zostało we mnie zasiane… (może to archaizm albo chochlik drukarski?)

Bardzo dziękuję za odpowiedź.

Czy w zdaniach typu
W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

… oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?

Mam pytanie dot. interpunkcji i wtrąceń. Mianowicie wiem, że wtrącenia należy z obu stron wydzielać od reszty zdania przecinkami/myślnikami. Są jednak zdania, w których mam wątpliwości (zasiane przez inną osobę), gdyż ja interpretuję część zdania jako wtrącenie, a ta osoba nie, przez co nie zgadzamy się z interpunkcją. Dla przykładu: „Jedyne, czego chcę, to [jest] święty spokój” — ja stawiam dwa przecinki, druga osoba nie stawia drugiego przecinka, tłumacząc, że gdy wyrzuci się „czego chcę”, to zdanie nie ma sensu, więc nie jest to wtrącenie. Moim zdaniem trzeba postawić oba przecinki, żeby oddzielić oba orzeczenia („chcę” i domyślne „jest”). Jaka jest prawdziwa wersja?

Szanowny Panie Profesorze,
jak należy tłumaczyć słowo vyszmyenyty w XV-wiecznym oto cytacie: „Qui proceri, vyszmyenytego, corporis elegancia te sentis in giganteam quantitatem procrescere 1466 R XXII 10”, który podaje Słownik staropolski (t. X, s. 576) jako jeden z przykładów użycia w haśle wyśmienity? Bo jeśli ono, w tym zdaniu, oznacza ‘wysoki’ (Brückner), a nie ‘doskonały itp.’ (Urbańczyk), to już mielibyśmy rozwiązanie naszego problemu, który nakreśliłem w swoim pytaniu?

Z poważaniem

Dzień dobry,

mój kolega Wojciech L. zasiał we mnie wątpliwości związane ze słownictwem. Twierdzi on, powołując się na autorytet prof. Bralczyka i prof. Miodka, iż zajefajnie jest normalnym słowem, należącym do poprawnej polszczyzny. Posiadany przeze mnie słownik poprawnej polszczyzny jednak tego słowa nie zawiera, ale też jest on z 2004 roku. Czy kolega ma rację?