zastępowanie
  • ginekolożka, naukowczyni i in.
    16.01.2007
    16.01.2007
    Szanowni Państwo!
    Formy profesorka, dyrektorka, księgowa itp. są w odwrocie. Zastępuje się je formami męskimi: profesor, dyrektor, księgowy. Ale jednocześnie coraz częściej można spotkać się ze zjawiskiem – dla mnie dziwnym – powrotu do form żeńskich np. ginekolożka, psycholożka. Czy są to formy poprawne? Czy dopuszczalne jest zastosowanie formy naukowczyni wobec kobiety naukowca? Taką formę zastosowała Gazeta Wyborcza w swym dodatku Wysokie Obcasy.
  • imiesłowowy równoważnik zdania
    16.11.2012
    16.11.2012
    Czy prawidłowe są następujące zdania:
    1. Uprawiając tę roślinę, możecie być narażeni na wizytę kretów.
    2. Upiekła ciasto, chcąc zrobić mu przyjemność.

    Ad. 1. Zdanie podrzędne jest zdaniem okolicznikowym czasu, więc jest zbudowane prawidłowo.
    Ad. 2. Czy nie jest tak, że czynności nie są jednoczesne? Przecież to, że chciała zrobić mu przyjemność, jest wcześniejsze niż to, że upiekła ciasto. Więc zdanie jest nieprawidłowe. Czy zdania przyczynowe mogą być wyrażane przy pomocy imiesłowów na -ąc?
  • je, nie go
    16.03.2014
    16.03.2014
    Dzień dobry!
    Często spotykam się z tym, że rzeczowniki rodzaju nijakiego zastępuje się w bierniku liczby pojedynczej zaimkiem go. Proszę o odpowiedź na pytanie, która z podanych poniżej form jest prawidłowa:
    – Otworzyłem wino = Otworzyłem go
    czy
    – Otworzyłem wino = Otworzyłem je?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
  • jeżowszczyzna, bułhakowszczyzna itp.

    3.02.2006
    3.02.2006

    Czy wyrazy jeżowszczyzna (dwukrotnie w https://encyklopedia.pwn.pl/) oraz bułhakowszczyzna są poprawne? Cząstka -szczyzna zastępuje -ski, a przymiotniki od Jeżow, Bułhakow, Szołochow to jeżowOWski, bułhakowOWski, szołochowOWski – nie powinno być zatem jeżowOWszczyzna?

  • Kruchszy i bardziej przyjazny
    16.05.2017
    16.05.2017
    Chciałam zapytać Państwa, dlaczego w języku polskim sprawa stopniowania przymiotników jest tak skomplikowana. SPP podaje przy niektórych przymiotnikach dwie lub nawet trzy poprawne formy stopnia wyższego, przy innych tylko jedną, np. bardziej przyjazny lub przyjaźniejszy, ale tylko przyjemniejszy, łagodniejszy. Dlaczego bardziej przyjemny czy bardziej łagodny to formy niepoprawne? Z kolei np. forma kruchszy jest poprawna, a brzmi dziwnie. Myślałam do niedawna, że jest niepoprawna.
  • który i jaki
    14.11.2002
    14.11.2002
    W ostatnich latach postępuje daleko idące rugowanie zaimka który i zastępowanie go, często w bardzo rażący sposób, zaimkiem jaki. Wydaje mi się, że który określa coś, definiuje, wskazuje ku czemuś, podczas gdy jaki odnosi się do jakości, cech charakterystycznych. Czy mam rację? Jak Pan by je rozróżnił?
    M.S.
  • Lapończycy czy Samowie?
    11.05.2005
    11.05.2005
    Piszę pracę magisterską dotyczącą Samów, czyli Lapończyków. W Słowniku języka polskiego odnalazłam słowo Lapończyk, nie ma natomiast wyrazu Sam. Jednak członkowie tej grupy etnicznej uważają określenie Lapp za obraźliwe i domagają się używania nazwy Sami. Większość badaczy przychyla się do tej prośby i np. w całej literaturze angielskojęzycznej w ostatnich latach zamiast wyrazu Lapp pojawia się Sami. Co myślą Państwo o takich słowach jak Sam, Samowie, samski?
  • lipiec – sierpień
    6.12.2002
    6.12.2002
    Dzień dobry Państwu!
    Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, która pisownia jest prawidłowa: lipiec-sierpień czy lipiec–sierpień (łącznik czy półpauza i czy bez spacji?).
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Anna Matusiak
  • Moja osoba, czyli ja

    5.12.2017
    5.12.2017

    Szanowni Państwo,

    czy zwrot moja osoba (przykładowo: jeśli chodzi o moją osobę, to…, bardzo to dotknęło moją osobę… itp.) jest poprawny? Kim właściwie jest ta osoba, czy w ten sposób można zastępować po prostu zaimek ja?


    Pozdrawiam

  • Odpowiednik angielskiego surrogate

    22.12.2020
    22.12.2020

    Czy w języku polskim występuje odpowiednik angielskiego rzeczownika surrogate w znaczeniu 'osoba zastępująca inną osobę w określonej roli lub urzędzie'?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego