Uprzejmie proszę o odpowiedź, która z wersji poniższego zdania jest prawidłowa. Proszę o krótkie wyjaśnienie.
1. Pewne wydatki spowodowane przez (…), mogą podlegać zwrotowi instytucji rządowej zgodnie z instrukcją (…).
2. Pewne wydatki spowodowane przez (…), mogą podlegać zwrotowi do instytucji rządowej zgodnie z instrukcją (…).
Z góry dziękuję za odpowiedź
Jolanta Zarzycka

Dzień dobry!
Czy używanie łacinskich zwrotów jest niezgodne z polską ortografią (np. de gustibus non est disputandum)? I ogólnie, jak używanie obcojęzycznych zwrotów ma się do polskiej ortografii?

Imiona i nazwy własne typu Eric, Titanic, Celtic przyjmują w narzędniku (w pisowni) postać: Erikiem, Titanikiem, Celtikiem. Wiele osób jednak albo o tym nie wie, albo lekceważy tę zasadę, pisząc: Ericiem, Titaniciem, Celticiem. Ale co właściwie stoi na przeszkodzie, żeby tak pisać? Przecież wówczas nadal czytamy c jako k, tak jak w pisowni: Erica, Ericowi, Ericu itp. Czy zatem przeszkodą jest tylko pewna „śmieszność„ takiego zapisu i obawa, że Ericiem będzie odczytywane jako [erićem]?

Jak poprawnie zapisać zdanie: „Ależ nie ma żadnego ale! Czy ale trzeba ująć w cudzysłów?

Które z tych zdań jest poprawnie napisane: Żal mi panią czy Żal mi pani?

Szanowna Pani,

oglądałem niedawno film dokumentalny o ataku atomowym na Hiroszimę i Nagasaki. Jeden z ocalałych relacjonował: „Na ulicach leżały żałosne ciała martwych”. Czy przymiotnik „żałosny” nie jest nacechowany negatywnie? Nie wyraża pogardy? Nakazuje się wstydzić? Czy czując szczere współczucie wobec uczestnika wypadku samochodowego, wypada powiedzieć, że wygląda żałośnie? Intuicja podpowiada mi, że mógłby poczuć się urażony. Czy znaczenie tego słowa zmieniło się?

Czy w poniższym zdaniu można zrezygnować z żeby, a jeśli tak, to czy usunąć również przecinek?

Pojechały do Warszawy, żeby kupić farby.

Dziękuję!

Dorota

Zgodnie z np. USJP piszemy: „Chcę, żeby grał”, „Nie sądzę, żeby grał”. Słowniki milczą jednak o pisowni że*by w zdaniach typu: „Myślę, że*by się zgodził” (= że zgodziłby się) – czy osobno, mimo że „Myślę, czyby się zgodził”? W Nowym słowniku interpunkcyjnym języka polskiego prof. Podracki podaje jednak: „Czuję w sobie taką ochotę, żebym skakał i tańczył” (hasło taki).
Michał Gniazdowski

Szanowni Państwo,
ostatnio rozmawiałyśmy w szkole o spójnikach. Koleżanka wyraziła opinię, że spójnika żeby nie należy używać w wypowiedziach pisemnych (np. w szkolnych wypracowaniach), ponieważ należy do słownictwa potocznego (za jedyne poprawne uznaje aby i by). Zastanawiałyśmy się też, czy uczeń może zastosować iż zamiast że, aby (żeby) uniknąć powtórzenia. Proszę zatem rozwiać nasze wątpliwości: czy rzeczywiście należy tępić stosowanie żeby i iż?
Z poważaniem,
Małgorzata Białek

Jak będzie wyglądać zdanie „Zjadłem coś, żeby nie być głodnym”, kiedy zamiast Zjadłem będzie Zjedliśmy: „Zjedliśmy… żeby nie być głodnym/głodnymi/głodni”?