ze
  • dużo różnych pytań
    21.02.2002
    21.02.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
    1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
    2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
    3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
    4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
    5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
    6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
    7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

    Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
    Pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • Dzielenie elementów tekstu

    26.04.2022
    26.04.2022

    Dzień dobry.


    Proszę o wskazówkę w temacie dzielenia tekstu. Czy poprawny jest zapis w tekście w takiej formie jak poniżej:


    "Tekst tekst tekst tekst tekst (Dz. U. z 2021 r. poz.

    2233 ze zm.) tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst."


    czy nie powinno dzielić się tekstu ujętego w nawiasie na dwa osobne wiersze?

  • egoizm
    12.10.2009
    12.10.2009
    Szanowni Państwo!
    Trzytomowy słownik języka polskiego PWN z 1988 roku podaje, że egoizm to postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie, kierującego się jedynie własnym interesem ze szkodą dla innych. Element „szkody dla innych” nie występuje już w definicji proponowanej przez Poradnię PWN. Czy oznacza to, że zmianie uległo znaczenie tego słowa i na przykład można już być egoistą na bezludnej wyspie? Co z pojęciem zdrowy egoizm?
  • Emanować
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    w książce związanej z buddyzmem natrafiłem na zdanie: Każda ze sfer odrodzenia emanuje światło o innej barwie. Wydawało mi się, że czasownik emanować rządzi narzędnikiem, np. Każdy jej krok emanuje zmysłowością. A może wynika to ze znaczenia, które różni podane przykłady?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Gospodyni programu 

    10.02.2021
    10.02.2021

    Dzień dobry,

    Mam pewną kwestię do rozstrzygniecia. Czy kobietę, która prowadzi program w radiu można nazwać gospodynią programu czy raczej powinniśmy nazywać taką osobę gospodarzem?

    Pozdrawiam,

    Franek

  • Inna sprawa to (,) czy…
    8.07.2015
    8.07.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja w zdaniu „Czy ma to wpływ na ludzkie zachowania, to inna sprawa”. Gdyby zamienić kolejność członów oddzielonych przecinkiem, widoczna byłaby podrzędność frazy „Czy…” i konieczność przecinka, więc chyba powinien się znaleźć również w wyjściowej wersji? A co ze zdaniem „Inna sprawa to czy ma to wpływ na ludzkie zachowania”?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • jakby

    1.03.2023
    1.03.2023

    Mam dylemat jak to powinno być zapisane:

    „Jak by/Jakby mi się skończyło picie, to koleżanka by się ze mną podzieliła”.

    Wydaje mi się, że tutaj słowo jakby wprowadza warunek i można je zastąpić słowem gdyby, więc powinnam zapisać łącznie:

    „Jakby mi się skończyło picie, to koleżanka by się ze mną podzieliła”.

    Czy ja dobrze to rozumuję?

  • Jak replikować na Witam
    14.06.2013
    14.06.2013
    Szanowni Panstwo,
    wychodze z zalozenia, ze wiekszosc osob stosujacych w korespondencji powitanie Witam nie zastanawia sie, ze stawia korespondenta w pozycji z gory na dol. Np. firma internetowa okolnikiem „wita serdecznie” potencjalnego klienta. Czy i w jaki sposob mozna zwrocic uwage w mailowej korespondencji z nieznajoma osoba, ze rozpoczynanie jej zwrotem Witam lub Witam serdecznie razi, jednoczesnie nie zrazajac korespondenta do siebie?
    Z powazaniem
  • kebab
    18.03.2013
    18.03.2013
    Szanowni Państwo,
    na witrynach różnego rodzaju barów, w większości prowadzonych przez obcokrajowców, widnieje napis kebap, zob. Przyznam, że na początku skłonny byłem traktować to jako błędy ortograficzne, ale forma jest tak częsta, że sam już zwątpiłem. Jak Państwo oceniają tego typu zapisy? A swoją drogą jestem ciekaw, jak wygląda dopełniaczowa forma kebaba zapisanego przez p.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • 10-kilometrowy w skrócie
    12.06.2015
    12.06.2015
    Szanowni Państwo,
    wielokrotnie spotykam się w różnego typu opracowaniach ze skrótami: 10-km (10-kilometrowy), 10-m (10-metrowy) lub 10-proc. (10-procentowy). Interesuje mnie, czy są one poprawne?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego