Szanowni Państwo,
Treść mojego pytania dotyczy pojęcia pochodzącego z języka obcego. Chodzi o kwestię tak zwanego legizmu – ideologii funkcjonującej w starożytnych Chinach. W języku chińskim funkcjonuje on jako Fǎjiā.
W fachowej literaturze, w języku angielskim, określa się go mianem legalism. Niemniej, w polskiej literaturze naukowej, pojęcie legalizm zwyczajowo pojmuje się jako „ścisłe przestrzeganie prawa/państwo prawa/ zasadę praworządności”. Chińskie pojęcie określa się raczej jako legizm. Muszę nadmienić jednak, że założenia Fǎjiā w istocie spełniają powyższe kryteria definicji.
Moje pytanie dotyczy dopuszczalności stosowania słowa „legalizm” właśnie w kontekście Fǎjiā. W literaturze przedmiotu można natknąć się na różnorodne formy, jednakże samemu redagując pracę naukową wolałbym oprzeć się na wykładni Poradni Językowej.

Czy słowo looser można uznać za spolszczoną formę angielskiego wyrazu loser? Wyraz w takiej właśnie formie, pisany przez dwa o i bez obocznego wariantu loser, znalazł się w jednym z nowych słowników szanowanego wydawnictwa. Za zaakceptowaniem loosera mógłby przemawiać też oozoos ;-)

Lub/i – czy ta forma jest poprawna? Spotkałem się w Wiedzy i Życiu z opinią, że spójnik lub zawiera w sobie jednocześnie albo oraz i. Tzn. (lub = albo + i). Przykładowo, mówiąc: „Do sklepu pójdę ja albo ty”, mogę mieć na myśli następujące możliwości:
1. Do sklepu pójdę tylko ja,
2. Do sklepu pójdziesz tylko ty.
Natomiast mówiąc: „Do sklepu pójdę ja lub ty”, biorę pod uwagę, że:
1. Do sklepu pójdę tylko ja,
2. Do sklepu pójdziesz tylko ty,
3. Do sklepu pójdziemy obaj, ty i ja.
W tym świetle używanie formy lub/i byłoby błędne, gdyż wystarczy samo lub zawierające już w sobie i.
Jeśli mam rację, to nie mogę też powiedzieć: „Przeżyję lub umrę”, bo to wyrażenie zawiera, zgodnie z proponowanym przeze mnie znaczeniem lub, możliwość przeżycia i śmierci jednocześnie, a to niemożliwe. Czy mam rację? Czy myślę poprawnie?
Jeśli zaś się mylę, to proszę mi wyjaśnić, czym różni się słowo lub od albo? Czy jest różnica semantyczna?

Czy znany jest Państwu przypadek odnotowania przez jakiś słownik wyrazu ludysta (przez jedno d, od słowa ludyzm, oznaczającego skłonność do bawienia się). Jeżeli nie, to czy tak utworzone słowo jeszcze mieści się w pojęciu forma potencjalna?

Witam,
czy poprawną jest forma łóda utworzona od wyrazu łódka, jako coś wielgachnego, wielka łódka, przeciwieństwo łódeczki, małej, filigranowej? Jest przecież podobnie brzmiąca wóda (nie ma wątpliwości co do jej poprawności) od wódka i na drugim końcu wódeczka. Mój mąż odmówił grania ze mną w scrabble 20 lat temu, ponieważ twierdził, i niestety twierdzi do dziś, że nie istnieje wyraz łóda, a ja „wymyślam”.
Pozdrawiam
Izabela Adamczyk

Witam!
Zmieniłam stan cywilny, przyjmując nazwisko męża Małek. Wcześniejsze nazwisko nigdy nie budziło moich wątpliwości przy odmianie, ale obecne już tak. Czy adresując kartkę z wakacji, powinnam kierować ją do Janiny i Stanisława Małek, czy do Janiny i Stanisława Małków? Kiedy ostatnio wysłałam życzenia świąteczne do rodziny męża, odmieniając nazwisko, wzbudziło to dużą dyskusję zwolenników obu form. Która forma jest poprawna?
Alicja

Szanowna Pani Profesor!
Bardzo proszę o pomoc w rozwiązaniu językowego dylematu dotyczącego nazwy mieszkańca Nieporętu. Jedyną forma, jaką znalazłam w słowniku, jest nieporęcianin ("Słownik ortograficzny” pod red. T. Karpowicza 2005), jednak wśród mieszkańców Nieporętu rozgorzał spór, a jego stronami są zwolennicy nazw nieporętczak i nieporęciak.

Z wyrazami szacunku
Anna Tomaszewska

Szanowni Państwo!
Jak prawidłowo należy odmieniać nazwisko austriackiego naukowca – Hans Moravec? Choć pochodzi z kraju niemieckojęzycznego, nazwisko jest słowiańskie, mnie osobiście pasuje więc odmiana Moravca, z Moravcem itd. Niektórzy twierdzą jednak, że należy zachować e – Moraveca itd.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

Szanowni Państwo!
Czy to prawda, ze forma w Słowacji, choć poprawna (vide na Słowacji czy w Słowacji, 19 kwietnia 2012 r.), może razić jako nienaturalna (np. w wypadku nazw związanych z historią, przyrodą czy krajobrazem)? Skąd się wzięła forma w Słowacji?
Dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
słowacki czytelnik

Czy reguła, by marki samochodów zapisywać z małej litery (oczywiście w sytuacji: „Widzę mercedesa”, nie zaś: „Widzę samochód marki Mercedes”), może być w szczególnych sytuacjach pomijana? Mam na myśli np. taką sytuację: „Nagle z lasu wyłonił się tygrys”. Wyjąwszy to zdanie z kontekstu, nie można stwierdzić, czy było to zwierzę, czy 70-tonowy czołg niemiecki.
Pozdrawiam.