Prosiłbym o pomoc w roztrzygnięciu pewnej kwesti językowej, która od jakiegoś czasu pojawia się również w Poradni PWN. Moja babcia kilka dni temu skończyła sto lat, w związku z tym, prezydent miasta, w którym zamieszkujemy zaszczycił nas swoją wizytą. W oficjalnym piśmie gratulacyjnym oraz na stronach internetowych pojawiło się wszędzie słowo „jubilatka”. Mając na uwadze, iż słowem właściwym byłoby solenizantka, czy w stosunku do czyiś urodzin, na przykład setnych możemy użyć słowa — jublilat, jubilatka? Dziękuję.

W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

Układam tekst zaproszeń ślubnych i mam takie pytania:

• Zapraszam na uroczystość PRZYJĘCIA Sakramentu Małżeństwa czy ZAWARCIA Sakramentu Małżeństwa? Moim zdaniem pierwsza jest właściwa, jednak to drugą spotykam znacznie częściej.
• Jeśli chcę zaprosić imiennie dwie osoby, które nie są małżeństwem, to powinnam zapisać: Sz. P. Annę Małą i Sz. P. Jana Kosa czy Sz. P. Annę Małą i Jana Kosa (wszystko zapisane w trzech linijkach, z czego „i” w drugiej linijce tekstu – taki mam szablon).

1. Czy na zaproszeniach ślubnych nazwiska Wojnar, Osiak, Michalczak, Jówko i Macuba należy odmieniać w liczbie mnogiej, a jeśli tak to w jaki sposób: Wojnarów, Osiaków itd.?
2. Czy poprawny jest zapis: w kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła?
3. Czy poprawna jest forma XiY wraz z Rodzicami mają zaszczyt zaprosić Sz. P. … na uroczystą Eucharystię, podczas której udzielą sobie Sakramentu Małżeństwa.
4. Czy na zaproszeniu osoba towarzysząca piszemy z małej czy wielkiej litery?

Dziękuję

W Internecie napisałem: „Życzę łask Bożych od nowonarodzonego Dziecięcia”. Za pisownię nowonarodzony zbesztano mnie, powołując się na słownik ortograficzny. Tymczasem w tym przykładzie widać wyraźnie, że piszący nie ma zamiaru określać kogoś jako dopiero co narodzonego; że jest to raczej jakby tytuł obecnego Jezusa. Internetowa wyszukiwarka znalazła mi 3520 stron ze słowem nowonarodzony, często w podobnym kontekście. Co o tym myśleć, jak pisać?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
StP.

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie kwestia zapisu słów „mistyczne Ciało Chrystusa”, a w szczególności dużej litery w słowie „mistyczne”.

W NKJP dominuje zapis z małą literą w słowie „mistyczne”, ale pojawiają się oba warianty. W „Pisowni słownictwa religijnego” znajdujemy „Ciało Mistyczne Chrystusa”, ale jest to inna sytuacja ze względu na szyk. W dokumentach Stolicy Apostolskiej są różne rozwiązania, a w kan. 834 KPK mamy „mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa”.

Z wyrazami poważania, MO

Jak zapisywać nieoficjalne nazwy zabytków, np. furta Dominikańska zwana też Uchem Igielnym. Jak zapisać oba człony nazwy Ucho Igielne – dużymi czy małymi literami, czy ująć ją w cudzysłowie?
Jak zapisywać nazwy obce dań, napojów („W wiedeńskiej kawiarni zamówimy różne kawy, np. Maria Theresia z likierem, Fiaker Kaffee z rumem, Wiener Melange, zjeść spaghetti bolognese i Apfelstrudla/Apfelstrudel czy wypić kieliszek Weiss Gespritz”) – dużymi czy małymi literami? Kursywą?

Czy forma mianownika Apollin jest dopuszczalna (np. jako archaizm)? W przypisie do Promethidiona napisano: Współcześnie używana jest forma Apollo, co można by rozumieć, że kiedyś i Apollin był w łaskach. Mianownik w tekście się nie pojawia, a przypis jest do dopełniacza (Apollina), który współcześnie słowniki umieszczają pod Apollo.
(wspomniany przypis – zob. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/promethidion.html#footnote-idm139931596965744 )

Dzień dobry,
chciałabym wiedzieć, jak brzmi wołacz od imienia Wawrzyniec.
Z góry dziękuję za odpowiedź.